HABER49-Muş'un köylerinde kış hazırlıkları şimdiden başladı. Hemen hemen her evin bahçesinde ya da ahırın yanında kurutulan tezekler, kış boyunca ailelerin ısınma ihtiyacını karşılayan alternatif bir yakıt görevi görüyor.
Türkiye’nin en soğuk illeri arasında yer alan Muş'ta kış hazırlıkları her yıl titizlikle yürütülüyor. Özellikle kırsal kesimlerde yaşayan halk, köy evlerini soğuktan korumak için farklı yöntemler geliştirmiş durumda. Bu yöntemlerin başında ise tezek kullanımı geliyor. Büyük ve küçükbaş hayvanların dışkılarından elde edilen tezekler, yaz boyunca kurutulup kış aylarında kullanılmak üzere istifleniyor.
Odun ve kömür gibi klasik yakıt seçeneklerinin yanı sıra tezek hem ekonomik hem de yüksek ısı sağlama kapasitesiyle köylerde öncelikli tercih olarak öne çıkıyor.
TEZEK EKONOMİK VE UZUN SÜRE YANIYOR
Muş’ta köy yaşamı, doğaya ve elde edilen kaynaklara dayalı bir sistemle devam ediyor. Tezek, odun ve kömür gibi yakıtlara göre daha uzun süre yanıyor ve böylece evlerin ısınmasında daha ekonomik bir çözüm sunuyor. Köylüler, küçükbaş hayvanların dışkısından elde edilen tezeği piramit şeklinde dizerek, yağmur ve kar gibi olumsuz hava koşullarına karşı koruma sağlıyor. Bu yöntem, tezeğin yanma süresini uzatıyor ve ısının uzun süre evde kalmasını mümkün kılıyor. Aynı zamanda tezek, doğal gaz veya kömüre göre daha düşük maliyetli olduğu için aile bütçesinde ciddi tasarruf sağlıyor.
KIRSALDA TEZEK KULLANIMI KÜLTÜREL BİR GELENEĞE DÖNÜŞTÜ
Tezek sadece ekonomik bir yakıt değil, aynı zamanda Muş kırsalında kültürel bir miras olarak da görülüyor. Köylüler, tezek hazırlama sürecini mevsimlik bir çalışma olarak yürütüyor. Hayvanların dışkıları kış aylarında toplanıyor, yaz aylarında güneşin altında kurutuluyor ve diğer kışa için hazır hale getiriliyor. Bu süreçte hem aile bireyleri hem de köy sakinleri bir araya gelerek hem işbirliği yapıyor hem de geleneksel yöntemleri öğreniyor. Tezeğin odun ve kömüre kıyasla daha sağlıklı bir yakıt olması, özellikle kapalı alanlarda kullanımında avantaj sağlıyor; aynı zamanda, doğaya dost bir yakıt olarak çevreye verdiği zarar da sınırlı.
