HABER49-Yaz tatilinde serbestleşen saatler, çocukların biyolojik saatlerinde kaymalara neden olarak hem fiziksel büyümelerini hem de zihinsel işlevlerini olumsuz etkiliyor. Medipol Üniversitesi Çamlıca Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Prof. Dr. Cihangir Akgün, bu durumun büyüme hormonu üretimini baskılayabileceğine ve öğrenme kapasitesini düşürebileceğine dikkat çekiyor. Özellikle gece geç saatlere kadar uyanık kalan çocuklar, ertesi gün yorgunluk, dikkat eksikliği ve huzursuzluk gibi sorunlarla karşı karşıya kalabiliyor.
Derin uykuda salgılanan büyüme hormonunun düzenli üretilememesi, çocukların fiziksel gelişimini duraklatabiliyor. Uyku bozuklukları, çocukların paten ya da bisiklet gibi aktiviteler sırasında odaklanamamalarına neden olarak kazalara zemin hazırlayabiliyor. Tüm bu sorunların önüne geçebilmek için uzmanlar, tatil döneminde bile çocukların uyku-uyanıklık döngüsünün korunması gerektiğini belirtiyor. Aksi takdirde yalnızca bedensel değil, aynı zamanda duygusal gelişim de olumsuz etkilenebiliyor.
GEÇ UYANMA, ATLANAN ÖĞÜNLER VE ARTAN OBEZİTE RİSKİ
Yaz tatilinin çocuklar üzerindeki bir diğer etkisi de sağlıksız beslenme alışkanlıklarının artmasıyla ortaya çıkıyor. Prof. Dr. Cihangir Akgün, sabahları geç uyanan çocukların öğün atlama eğiliminde olduklarını, bunun da gece geç saatlerde sağlıksız atıştırmalıkların tüketilmesine yol açtığını belirtiyor. Özellikle yüksek kalorili, düşük besin değerine sahip bu tür yiyecekler, çocuklarda obezite riskini ciddi şekilde artırıyor. Tatil boyunca dengeli bir uyku ve beslenme rutini oluşturulamaması, yalnızca yaz dönemini değil, okula dönüş sürecini de zorlaştırabiliyor.
Çocukların okul dönemine geçişte enerji ve odak gerektiren yeni bir düzene uyum sağlamaları beklenirken, tatil döneminde bozulan düzen bu süreci sekteye uğratıyor. Özellikle sabah kahvaltısının atlanması, hem zihinsel performansı hem de bağışıklık sistemini zayıflatıyor. Sağlıklı bir yaşam tarzının sürdürülebilmesi için tatil boyunca da belli saatlerde yatıp kalkma alışkanlığı kazandırılması gerektiği vurgulanıyor. Bu alışkanlıkların yerleşmesi, sadece kilo kontrolü değil, aynı zamanda duygusal istikrar açısından da önem taşıyor.
UYKU DÜZENİ, RUHSAL SAĞLIK ÜZERİNDE DE BELİRLEYİCİ ROL OYNUYOR
Çocuklarda görülen uyku bozukluklarının yalnızca fiziksel değil, ruhsal etkileri de oldukça ciddi boyutlara ulaşabiliyor. Prof. Dr. Cihangir Akgün, tatil boyunca düzenli uykudan uzak kalan çocuklarda anksiyete, depresyon ve davranışsal bozuklukların gelişebileceğini ifade ediyor. Uykusuzluk, çocukların sosyal ilişkilerini, okul başarılarını ve aile içi iletişimlerini olumsuz yönde etkileyebiliyor. Özellikle yaz tatili sonunda okul dönemine geçişte çocukların yaşadığı adaptasyon problemleri, ebeveynleri de zorluyor.
Bu süreçte alınabilecek önlemler arasında çocukların uyku saatinin her gün 15 ila 30 dakika erkene çekilmesi öneriliyor. Böylece biyolojik saat yavaş yavaş okul temposuna uyum sağlayabiliyor. Ayrıca, uyumadan en az iki saat önce ekranla temasın kesilmesi gerekiyor. Ekranlardan yayılan mavi ışık, melatonin salgısını baskılayarak uykuya geçişi geciktiriyor.
