HABER49- Dut mevsiminin başlamasıyla birlikte köylerde imece usulü hareketlenen hayat, hem ekonomik hem de kültürel değer taşıyor. Dut ağaçlarının altına serilen filelerin üzerine düşen meyveler, sabahın erken saatlerinde toplanıyor. Erkekler ağaçları silkelerken, kadınlar toplanan dutları ayıklayıp kazanlarda kaynatmaya başlıyor.
Kemaliye’nin Apçağa Köyü başta olmak üzere birçok köyünde kadınlar, dutun pekmez ve pestil haline gelmesi için hummalı bir çalışma yürütüyor. Her yıl olduğu gibi bu yıl da kadınların imeceyle sürdürdüğü bu gelenek, köy halkı için aynı zamanda önemli bir sosyal etkinlik olma özelliği taşıyor. Dutların olgunlaşmasıyla başlayan bu süreç, hem geçim kaynağı sağlıyor hem de kış aylarında evlerde tüketilecek doğal ürünlerin hazırlanmasını sağlıyor.
PESTİLİN ZORLU YOLCULUĞU: KAYNAYAN KAZANLARDAN GÜNEŞİN ALTINA
Kemaliye’de dut pestili yapımı, emek isteyen ve özen gerektiren zahmetli bir süreç. Toplanan dutlar öncelikle kazanlarda kaynatılıyor ve ardından suyu süzülerek elde edilen dut şiresi hazırlanıyor. Dut şiresi bir kenarda soğutulduktan sonra içerisine un ve nişasta ekleniyor. Bu karışım yeniden kaynatılarak kıvam alması sağlanıyor. Elde edilen bu doğal karışım, temiz bezlerin üzerine ince tabaka halinde dökülüyor ve güneş altında kurutulmaya bırakılıyor.
Bu işlemin en önemli aşaması ise pestilin güneş altında yeterli süre kurutulması. Yaklaşık bir gün güneşte bekletilen pestil, daha sonra bezlerden özenle sıyrılıyor ve rulo halinde sarılarak muhafaza ediliyor. Tamamen katkısız ve organik yöntemlerle hazırlanan pestil, hem yöre halkı tarafından kışlık ihtiyacı karşılamak için kullanılıyor hem de ilçe ekonomisine katkı sağlamak amacıyla satışa sunuluyor. Pestil yapımı, zahmeti kadar keyfiyle de bölge halkının bir araya gelmesine vesile oluyor.
DUT PESTİLİ VE PEKMEZİ, KEMALİYE EKONOMİSİNİN CAN DAMARI
Kemaliye’de dut üretimi ve ondan elde edilen pestil ile pekmez, yıllardır bölge halkının en önemli geçim kaynaklarından biri olmaya devam ediyor. Özellikle yaz mevsiminde tonlarca pestilin üretildiğini belirten yöre halkından Hatice Çalışkan, bu yılki üretim sezonunun bereketli geçtiğini dile getirdi. Çalışkan, pestil yapımında sadece kadınların değil, erkeklerin de dut silkme aşamasında görev aldığını ve üretim sürecinin dayanışma içinde sürdüğünü anlattı.
Kemaliye’nin hemen her köyünde dut ağaçlarının yoğunluğu sayesinde, ev ekonomisine katkı sağlayan kadınlar, elde ettikleri ürünleri yöresel pazarlar ve şehir dışındaki siparişlerle değerlendirme imkânı buluyor. Pestil ve pekmez, Erzincan’ın Kemaliye ilçesi için sadece ekonomik değil, aynı zamanda kültürel bir değer olarak da yaşatılıyor. Kadınların imeceyle sürdürdüğü bu gelenek, hem nesilden nesile aktarılıyor hem de bölge turizmine renk katıyor.
