HABER49- Van’da Osmanlı döneminin gözde geleneksel sanatlarından biri olan tespih sanatı, günümüzde de yaşamaya devam ediyor.
İpekyolu ilçesinde atölye işleten tespih ustası Refik Çetin, yaklaşık 20 yıl önce İstanbul’da öğrenmiş olduğu tespih sanatını Bedesten Çarşısı’nda sürdürürken, yeni ustalar yetiştirerek sanatın gelecek kuşaklara taşınmasını sağlıyor.
Teknolojinin hayatın her alanına girmesiyle birlikte birçok geleneksel sanatın kaybolduğunu belirten Çetin, tespihin tarihçesi hakkında da bilgiler verdi: “Tespih, bütün dinlerde farklı sayı ve biçimlerde kullanılmış, İran aracılığıyla Müslümanlarla buluşmuştur. Osmanlı döneminde ise sanatsal açıdan gelişerek günümüze kadar gelmiştir. Osmanlı kayıtlarına göre tespih 16’ncı asır sonlarında kullanılmaya başlanmıştır. Müslümanlar için bir aksesuar haline gelen tespih, değerli ve nadir materyallerden üretilmiştir.”
Çetin, Osmanlı döneminde tespih malzemelerinin genellikle inci, mercan, kehribar, akik ve çeşitli ağaçlardan oluştuğunu aktardı. “Yeni yapılan camilerin kaç kişi aldığını belirlemek amacıyla dağıtılan tespihler binlik, 500’lük, 99’luk ve 33’lük tanelerden oluşuyordu. Eski zamanlarda babadan oğula geçen tespihler, zamanla koleksiyoncular ve antika meraklılarının ilgisini çekti. Taş ve benzeri objeler eli serinletmek için, ahşap tespihler ise teri emerek mikrobu öldürmesi amacıyla üretildi. Bazı tespihler güzel kokusu, bazıları ise renk değiştirmesiyle dikkat çekti.”
Vatandaşların özellikle kehribar tespihlere ilgi gösterdiğini belirten Çetin, tespih fiyatlarının 500 TL’den başladığını sözlerine ekledi.
