HABER49- Muş Devlet Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Pınar Güzelel, halk arasında bilinen yanlış uygulamalar ve KKKA hastalığına karşı alınması gereken önlemler konusunda vatandaşları bilgilendirdi. Yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte kenelerin aktif hale gelmesi, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) vakalarında artış riski yaratıyor.
KENEYLE TEMASTA YAPILMAMASI GEREKENLER NELER?
Uzman Dr. Pınar Güzelel, keneyle ilk temasta halk arasında sıkça yapılan yanlış uygulamalara dikkat çekti. Güzelel, keneyi sigara basarak, kolonya ya da gaz yağı dökerek çıkarmaya çalışmanın, hayvanın kasılıp vücudundaki virüsü daha hızlı şekilde insana bulaştırmasına neden olduğunu belirtti.
Uzman Dr. Güzelel, yanlış müdahalenin tehlikeyi artırdığını vurgulayarak, “Kesinlikle kene üzerine herhangi bir kimyasal madde dökmeyin, yakmaya çalışmayın. Bu, virüsün vücuda daha hızlı yayılmasına yol açıyor” uyarısında bulundu.
Vatandaşların bu tür müdahalelerden kaçınması gerektiğini vurgulayan Güzelel, KKKA’nın ölümcül olabilen ciddi bir enfeksiyon hastalığı olduğunu ve keneyle doğru temas sonrası hızlı ve doğru müdahalenin hayati önem taşıdığını ifade etti. Güzelel, sağlık ekiplerinin bu konuda sürekli bilgilendirildiğini ve halkı bilinçlendirmek amacıyla düzenli eğitimlerin sürdüğünü söyledi.
KENEYE TEMAS DURUMUNDA İLK NE YAPILMALI?
Kırsal bölgelerde veya doğada zaman geçiren vatandaşları uyaran Dr. Güzelel, keneyle temastan sonra ilk yapılması gereken işlemi detaylarıyla anlattı. Sağlık kuruluşuna yakın olan vatandaşların, en kısa sürede sağlık kuruluşuna başvurmaları gerektiğini vurgulayan Uzman Dr. Güzelel, imkan olmayan durumlarda ise keneyi asla çıplak elle çıkarmamaları gerektiğini söyledi.
Keneyi eldiven, bez ya da poşet yardımıyla, deriye girdiği noktadan sabit ve yavaş şekilde çıkarmanın en doğru yöntem olduğunu belirten Dr. Güzelel, “Kesinlikle keneyi döndürmeden, ezmeden çekin. Çıkardıktan sonra 10 gün boyunca vücudunuzu ateş, baş ağrısı, halsizlik gibi bulgular açısından dikkatle gözlemleyin” dedi.
Kene temasından sonra ilk saatlerde alınan doğru önlem ve bilinçli takip, hastalığın erken fark edilmesi açısından büyük önem taşıyor.
KKKA HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELER?
Dr. Güzelel, KKKA hastalığının belirti sürecini iki aşamada değerlendirdi. Kene teması sonrası ilk üç gün ile 10 gün arasındaki süreçte belirtilerin ortaya çıkabileceğini vurgulayan Güzelel, bu süreçte görülebilecek bulguları şöyle sıraladı:
“Ateş, mide bulantısı, kusma, ishal, şiddetli baş ağrısı, gözlerde kızarıklık, vücutta döküntü, halsizlik ve kas ağrıları.”
Bu semptomların görülmesi durumunda vatandaşların mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları gerektiğini belirten Güzelel, erken müdahalenin hastalığın ağır seyretmesini engelleyebileceğini ifade etti. Güzelel, KKKA’nın zamanında tespit edilmediğinde hayati risk taşıdığına işaret ederek, özellikle yaz aylarında kırsal alana çıkan vatandaşların belirtileri dikkate almasının önemini vurguladı.
KKKA’YA KARŞI YAPILAN ÇALIŞMALAR VE BİLİNÇLENDİRME FAALİYETLERİ
Sağlık Bakanlığı’nın her yıl KKKA hastalığı ile ilgili eğitim ve bilgilendirme programları düzenlediğini belirten Dr. Güzelel, Muş Devlet Hastanesi olarak da sağlık personeline yönelik düzenli eğitimler verdiklerini, özellikle kırsal bölgelerde görev yapan imamlar, öğretmenler, muhtarlar ve vatandaşların bilgilendirilmesi amacıyla saha çalışmaları yürütüldüğünü ifade etti.
Bu programların halk sağlığı açısından büyük önem taşıdığını belirten Güzelel, “Keneyle temasın yaygın olduğu bölgelerde yaşayan vatandaşlarımızı bilinçlendirmeyi sürdürüyoruz. Öğrencilere, çiftçilere ve hayvancılıkla uğraşan vatandaşlarımıza yönelik bilgilendirme toplantıları düzenliyoruz. Amacımız, KKKA hastalığının önlenmesi ve erken tanı sürecinin hızlandırılması” diye konuştu.
KKKA HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?
KKKA hastalığının en yaygın bulaşma şekli, virüs taşıyan kenelerin insan vücuduna tutunmasıyla gerçekleşiyor. Ancak Dr. Pınar Güzelel, sadece kene yoluyla değil, enfekte hayvanların kanı, idrarı ve tükürük gibi vücut sıvılarıyla temas halinde de bulaşma olabileceğini belirtti ve bu nedenle hayvanlarla temas sırasında eldiven ve maske kullanılmasının hayati önem taşıdığını söyledi.
İnsandan insana bulaşın da mümkün olduğunu ifade eden Güzelel, “Hastanemize KKKA şüphesiyle yatırdığımız hastalar tek kişilik odalarda tedavi ediliyor. Hastanın kanı, öksürüğü veya diğer vücut salgılarıyla temas edilmemesi için personelimize özel koruyucu ekipman kullanma zorunluluğu getiriyoruz. Ziyaretçi kabul etmiyoruz ve hasta yakınlarının bu konuda hassasiyet göstermesini bekliyoruz” açıklamasında bulundu.
KKKA’DAN KORUNMA YOLLARI
Dr. Güzelel, özellikle yaz aylarında kırsal alanda vakit geçiren vatandaşların, KKKA hastalığından korunmak için alması gereken önlemleri de sıraladı. Kenelerin fark edilebilmesi için açık renkli ve uzun kollu kıyafetler tercih edilmesini öneren Güzelel, pantolon paçalarının çorap içine sokulmasının da önemli bir tedbir olduğunu vurguladı.
Ayrıca, eve dönüşte mutlaka vücut kontrolünün yapılması gerektiğini ifade eden Güzelel, “Özellikle saç dipleri, kulak arkası, koltuk altı, kasık bölgesi gibi kenelerin gizlenebileceği yerleri dikkatlice kontrol edin. Hayvanlarla temas edenlerin de maske ve eldiven takmaları gerekiyor. Hayvan salgılarıyla temas halinde bulaş riski çok yüksek” dedi.
KKKA HASTALIĞININ TEDAVİSİ VAR MI?
Dr. Güzelel, KKKA hastalığının kesin, onaylı ve kanıtlanmış bir tedavisinin bulunmadığını, uygulanan tedavilerin destekleyici nitelikte olduğunu belirtti.
Hastalığın seyrine göre ateş düşürücü, sıvı takviyesi, oksijen desteği, yoğun bakım gibi destek tedavilerinin uygulandığını söyleyen Güzelel, şu an için hastalığa karşı onaylanmış bir aşının da bulunmadığını aktardı.
Dünya genelinde aşı çalışmalarının devam ettiğini belirten Güzelel, “Bu süreçte en etkili yöntem, korunma ve erken müdahale. Yaz aylarında kırsal alanlara çıkarken vatandaşlarımızın mutlaka gerekli önlemleri almalarını ve vücut kontrollerini yapmalarını tavsiye ediyoruz” dedi.
