HABER49- Muş dağlarında uzun yıllar sonra yeniden sağlanan huzur ve güven ortamı, ekonomik hareketliliği beraberinde getirdi. Bölgedeki en önemli ekonomik faaliyetlerden biri olan mangal kömürü üretimi, özellikle meşe odunlarından sağlanıyor ve kentin gelir kaynakları arasında öne çıkıyor. Mevsimlik işçiler, yüksek rakımlı ormanlık alanlarda zorlu koşullara rağmen büyük bir emekle bu üretimi gerçekleştiriyor. Bölgenin 1800 metreyi aşan yüksekliklerinde çadırlarda konaklayan işçiler, doğayla iç içe bir çalışma temposu içinde mangal kömürünü elde ediyor. Ekonomik durgunluğun etkilerinin azalmasıyla birlikte Muş dağları, yeniden üretim ve iş imkanı sunan bir merkez haline geldi.
Mevsimlik İşçilerin Zorlu Mangal Kömürü Üretim Süreci
Mardin’den Muş’a gelen yaklaşık 12 aile, her yıl 6 ay boyunca yoğun bir mesaiyle mangal kömürü üretimine katkı sağlıyor. Sabahın erken saatlerinde, saat 05.00’te başlayan çalışma, gün batımına kadar devam ediyor. Kayalısu köyü civarındaki ormanlarda Orman İşletme Müdürlüğü’nün verdiği kesim izinleriyle meşe ağaçları budanıyor ve traktörlerle kömür yapım alanlarına taşınıyor. İşçiler, odunları yakarak kömüre dönüştürme sürecini büyük bir sabır ve özveriyle sürdürüyor. Güneşin doğuşundan batışına kadar süren üretimde, is ve dumana rağmen işin içinde yer alan kadın ve çocuklar da aile ekonomisine önemli katkı sağlıyor.
Mangal Kömürü Üreticileri Muş’un Ekonomisine Katkıyı Artırıyor
Mangal kömürü üreticilerinden Mehmet Şerif Sazan, yaklaşık 15 yıldır bu alanda çalıştığını ve her yıl mayıs ayında başlayan üretimin kasım ayına kadar sürdüğünü belirtiyor. 12 ailenin görev aldığı sezonda, her ailenin 50-60 ton kömür ürettiği aktarılıyor. Üretimlerin büyük kısmı İstanbul, Ankara, Bursa ve İzmir gibi büyük kentlere gönderilirken; Samsun, Amasya, Malatya, Diyarbakır, Bingöl ve Erzurum gibi birçok farklı ile de sevkiyat yapılıyor. Sazan, zor şartlara rağmen ailelerin hep birlikte çalıştığını ve bölgede elektrik olmamasına rağmen hayatlarını sürdürdüklerini ifade ediyor. Kadınların hem üretimde hem de ev işlerinde yoğun çaba harcadığı, zor şartların ortak bir mücadele gerektirdiği vurgulanıyor.
Kayalısu Köyü Muhtarı Ekonomik Canlanmadan Memnun
Kayalısu Köyü Muhtarı Bilal Erez, bölgede şu anda yaklaşık 60 işçinin çalıştığını ve ekonomik hareketliliğin gözle görülür biçimde arttığını dile getiriyor. Muş dağlarında üretimin artmasıyla köy halkının da fayda sağladığını anlatan Erez, meşe ormanlarının kendini yenileyen bir tür olması nedeniyle sürdürülebilirliğin garanti altında olduğunu vurguluyor. Ağaç kesildikten sonra yerine yeni fidanların ve dalların hızla çıktığını belirten muhtar, işçilerin zorluklara rağmen gece gündüz çalıştığını ve sezon sonunda herkesin emeğinin karşılığını alacağına inandığını söylüyor. Bölgenin ekonomik açıdan hareketlenmesiyle birlikte, işçi bulmanın da artık zorlaştığı kaydediliyor.
