HABER49-Geleneksel bir örtü olarak bilinen ehram, Erzurum ve çevresindeki atölyelerde modern tasarımlarla yeniden hayat buluyor. Koyun yününden üretilen ehram, giyimden aksesuara kadar birçok üründe kullanılmaya başlandı.
Gelenekten Modaya Uzanan Yolculuk
Anadolu’nun köklü kültürel miraslarından biri olan ehram, artık yalnızca geleneksel bir örtü olmanın ötesine geçerek modern tasarımlarda yeniden hayat buluyor. Erzurum başta olmak üzere Bayburt, Erzincan, Ağrı, Elazığ, Van, Malatya ve Kayseri gibi illerde üretilen ehram, koyun yününden elde edilen ipliklerin zahmetli bir dokuma sürecinden geçmesiyle ortaya çıkıyor. Eskiden kadınların örtünmek amacıyla kullandığı bu kıymetli kumaş, bugün moda dünyasında çanta, ceket, kravat, kemer, yastık kılıfı ve hatta tablo gibi ürünlerde tercih ediliyor. 1850’li yıllardan itibaren bilinen ehram, ince eğrilmiş koyun yününden yapılan düz yüzeyli mekikli dokuma tekniğiyle üretiliyor. Günümüzde atölyelerde modernize edilerek farklı tasarımlara uyarlanması, hem geleneksel el sanatlarının yaşatılmasını hem de geniş bir tüketici kitlesine ulaşmasını sağlıyor. Bu dönüşüm, ehramı yalnızca nostaljik bir miras olmaktan çıkarıp, güncel bir moda trendine dönüştürüyor.
Koyun Yününden Sağlıklı ve Dayanıklı Kumaş
Ehramın hammaddesi, 6–7 aylık dönemde kırkılan koyun yününden elde ediliyor. Bölge halkı, uzun telli koyun yünlerinin daha kaliteli olduğuna inanıyor ve özellikle kısır koyun ya da koç yününden ehram yapılmadığını vurguluyor. Yünün inceliği ve dayanıklılığı, kumaşın kalitesini belirleyen en önemli unsurlar arasında yer alıyor. Doğal renkleriyle kahverengi, krem ve siyah tonlarda üretilen ehram, kimi zaman renkli ipliklerle işlenerek nakışlarla süsleniyor. Kış aylarında koyu renk, yaz aylarında ise açık tonlar tercih edilmesi, ehramın işlevsel yönünü de ortaya koyuyor. Isı tutma özelliği sayesinde özellikle kışın kadınların en önemli dış giyimlerinden biri olan ehram, doğal yapısı ve kimyasal madde içermemesiyle de sağlıklı bir kumaş olarak öne çıkıyor. Bugün el emeğiyle üretilen ehram, sadece giyim değil aynı zamanda aksesuar üretiminde de yoğun ilgi görüyor. Çantadan cüzdana, erkek yeleklerinden dekoratif ürünlere kadar pek çok alanda değerlendirilerek modaya entegre ediliyor.
Zahmetli Üretim Süreciyle Gelen Sanatsal Değer
Ehram üretimi, yalnızca bir dokuma işi değil, aynı zamanda sabır ve ustalık gerektiren zahmetli bir süreç. Ustalar, bahar aylarında köy köy dolaşarak en kaliteli koyun yünlerini topluyor. Özellikle suyu temiz olan köylerde, alabalık derelerinde yıkanan yünler tokaçlama yöntemiyle arındırılıyor. Temizlenmiş yünler, tarama ve çirişleme işlemlerinden geçerek dokuma için hazır hale getiriliyor. Ardından tezgâhlarda işlenerek kumaş formuna kavuşuyor. Geçmişte kadınların örtünmek amacıyla kullandığı ehram, günümüzde farklı nakış teknikleriyle süslenerek modaya uygun ürünlere dönüştürülüyor. Ayakkabıdan masa örtüsüne, ceketten anahtarlığa kadar birçok alanda kullanılan ehram, hem estetik değeri hem de kültürel önemiyle dikkat çekiyor. Bu üretim süreci, ehramın yalnızca bir giyim eşyası değil, aynı zamanda kuşaktan kuşağa aktarılan bir sanat eseri olduğunu gösteriyor. Erzurum ve çevresindeki atölyelerde kadınların el emeğiyle işlenen ehram, günümüzde hem kültürel kimliğin korunmasına hem de ekonomik kazanç sağlanmasına katkı sunuyor.
