HABER49-Muş’un düşman işgalinden kurtuluşunun 108. yıl dönümü, yarın düzenlenecek tören ve etkinliklerle büyük bir coşku ve gurur içinde kutlanacak.
Kutlama programı, Kent Meydanı’ndaki Atatürk Anıtı’na çelenk sunulmasıyla başlayacak. Ardından protokol konuşmaları, şiir dinletileri, halk oyunları gösterileri, ödül töreni ve çeşitli etkinlikler düzenlenecek.
ACILARIN VE DİRENİŞİN ŞEHRİ: MUŞ
Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Ordusu’nun Kafkas Cephesi’nde yaşadığı kayıplar, Doğu Anadolu’yu işgal tehdidiyle karşı karşıya bıraktı. 1915’te Rus ordusunun Malazgirt’e doğru ilerlemesiyle birlikte, Ermeni çeteler Muş, Varto ve Bulanık’taki Müslüman köylere saldırdı. Yaşanan katliamlar sonucu halk, Elazığ ve Diyarbakır gibi illere göç etmek zorunda kaldı.
1916 yılında Rusların Muş’u işgal etmesiyle şehirdeki şiddet daha da arttı. Rus birlikleriyle iş birliği yapan gönüllü Ermeniler, yüz yıllardır birlikte yaşadıkları sivil halka karşı büyük katliamlar gerçekleştirdi.
MUSTAFA KEMAL’İN GELİŞİYLE UMUT DOĞDU
Çanakkale zaferinin ardından 16. Kolordu Komutanlığı’na atanan Mustafa Kemal Paşa’nın Diyarbakır’a gelişi, bölge halkı için umut ışığı oldu. 2. Ordu’ya bağlı birlikler ve gönüllü savaşçılar, 3 Ağustos 1916’da başlattıkları saldırıyla Kurtik Dağları üzerinden Muş’a girerek işgale son verdi. Ancak kısa süre sonra Rus ordusu yeniden şehri işgal etti.
Bu ikinci işgal de uzun sürmedi. 1917 yılının bahar aylarında Türk ordusunun başlattığı karşı harekât sonucu Muş, 30 Nisan günü bir kez daha özgürlüğüne kavuştu.
GÜMRÜ ANTLAŞMASIYLA KALICI BARIŞ
18 Ağustos 1917’de yapılan ateşkesle Ruslar bölgeden çekildi. Ancak geride bıraktıkları silahlar ve destekledikleri Ermeni çeteler, saldırılarını sürdürdü. Ermeniler, Sevr Antlaşması ve Wilson Prensipleri doğrultusunda bağımsız devlet kurma çabasıyla bölgede yaşayan Türk halkına yönelik saldırılarını artırdı.
Millî Mücadele döneminde Doğu Anadolu halkı, Kazım Karabekir Paşa komutasındaki Türk ordusunun desteğiyle birleşerek bu tehditlere karşı koydu. Gümrü Antlaşması ile birlikte Muş ve çevresi tamamen güvenli hâle geldi.
GELECEK NESİLLERE TAŞINAN BİR MİRAS
Muş’un kurtuluşu, sadece bir zafer değil; halkın azmi, fedakârlığı ve varoluş mücadelesinin de simgesi olarak tarihteki yerini aldı. Her yıl düzenlenen anma etkinlikleriyle bu önemli tarih hatırlanıyor; birlik, beraberlik ve vatan sevgisi yeni kuşaklara aktarılıyor.
