HABER49- Malatya’da 2025 yılı Nisan ayında yaşanan şiddetli zirai don, kayısı bahçelerinde büyük hasara yol açarken, kuru kayısı ihracatında beklenen çöküş yaşanmadı. Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan’ın açıkladığı verilere göre, üretim düşse de ihracat stoklarla sürdürüldü ve Haziran ayında 2 bin 618 ton kuru kayısı ihracatıyla 18 milyon doları aşan gelir elde edildi. Bu başarı, Türkiye'nin tarım sektöründe dayanıklılığını bir kez daha gözler önüne serdi.
Zirai don nedeniyle tarladan hasat edilebilecek neredeyse hiç ürün kalmadığını belirten Özcan, “2025 yılı için hasat edilebilir ürünümüz yoktu ama stoklarımız sayesinde ihracata ara vermedik” dedi. İhracatın sürekliliği, sadece Malatya’nın değil, Türkiye’nin kuru meyve pazarındaki güçlü pozisyonunu koruması açısından da kritik önem taşıyor. Kayısı ihracatının sürmesi, hem üreticilere moral verdi hem de ülke ekonomisine katkı sağlamayı sürdürdü.
Fiyatlar Arttı, Miktar Düştü; Ancak Gelir Dengede Kaldı
Zirai donun ardından piyasalarda kuru kayısı fiyatları keskin şekilde yükseldi. Bu artış, ihracat miktarında bir düşüşe neden oldu ancak toplam gelirlerde belirgin bir azalma yaşanmadı. Ramazan Özcan, “Nisan sonrası ciddi bir fiyat artışıyla karşılaştık. Bu durum, ihracat miktarını 3 bin ton seviyelerine çekti. Ancak gelirler sabit kaldı, hatta ihracat ortalaması son iki ayda 7 doların üzerine çıktı. Önümüzdeki aylarda bu ortalamanın 9-10 dolar bandına ulaşmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Bu fiyat artışı, özellikle ihracatta kilogram başına gelirin artmasını sağladı. Küresel pazarda Türk kayısısının değer kazandığı bu dönemde, azalan miktar yüksek fiyatla dengelendi. Uzmanlar, kalite ve işlenmiş ürün çeşitliliğinin artmasıyla birlikte bu fiyatların sürdürülebilir olabileceği görüşünde. Kuru kayısının uluslararası piyasadaki talebinin halen yüksek olması, ihracatçılar açısından olumlu bir tablo sunuyor.
2025 Yılının İlk Yarısında 150 Milyon Doların Üzerinde Gelir
Zirai afetin tüm zorluklarına rağmen Türkiye, yılın ilk altı ayında 29 bin 704 ton kuru kayısı ihracatı gerçekleştirdi. Bu ihracattan elde edilen gelir ise 150 milyon doların üzerine çıktı. Bu rakamlar, yaşanan olumsuzluklara rağmen sektörün gücünü ve adaptasyon kabiliyetini ortaya koyuyor. Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, “12 Nisan'daki felaket olmasaydı, bu yılki 100 bin tonluk ihracat hedefimize rahatlıkla ulaşabilirdik” diyerek potansiyelin ne denli yüksek olduğunu vurguladı.
İhracat verileri, Türkiye'nin kuru meyve sektöründe kayısıyı lokomotif ürün olarak konumlandırmaya devam ettiğini gösteriyor. Özellikle Avrupa ve Orta Doğu ülkelerinde Türk kayısısına yönelik talep, Türk tarımının global ölçekteki etkisini güçlendirmeye devam ediyor. Yılın ikinci yarısında da bu ivmenin korunması, 2025 sonunda 200 milyon dolarlık bir ihracat gelirine ulaşılabileceğini işaret ediyor.
Malatya, Türkiye'nin Kuru Meyve İhracatında Liderliğini Sürdürdü
İhracat sezonunun 1 Ağustos’ta tamamlanacağına dikkat çeken Ramazan Özcan, 2024 Ağustos’tan itibaren bugüne kadar 70 bin tonun üzerinde kuru kayısı ihracatı yapıldığını belirtti. Malatya'nın, Türkiye'nin kuru meyve ihracatındaki liderliğini açık ara sürdürdüğünü vurgulayan Özcan, “Türkiye özellikle kuru kayısıda gücünü koruyor. Malatya da bu konuda öncü rolünü sürdürüyor” ifadelerini kullandı.
Malatya, sahip olduğu coğrafi işaretli ürün kimliği, üretim kapasitesi ve ihracat altyapısıyla Türkiye'nin tarım ekonomisine yön veriyor. Her yıl ortalama 100’ün üzerinde ülkeye kayısı ihraç edilmesi, Malatya’nın dünya pazarında güçlü bir marka değeri oluşturduğunu gösteriyor. Bölgedeki üreticiler, soğuk hava depoları ve işleme tesisleriyle ihracata yönelik üretimlerini sürdürürken, yaşanan doğal afetlere rağmen sürdürülebilirlik anlayışıyla yoluna devam ediyor.
