HABER49-Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (ETÜ) işbirliği ile gerçekleştirilen araştırmada, 2021-2023 dönemi iki yıllık ciro artışı dikkate alındı. Sonuçlar, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve iş dünyası temsilcilerinin katılımıyla TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ev sahipliğinde düzenlenen törende açıklandı. Bu yılın verileri, teknoloji odaklı ve ihracat performansı yüksek şirketlerin öne çıktığını gösteriyor.
2021-2023 Döneminde Şirketler Ortalama Yüzde 1644 Büyüdü
Türkiye 100 listesinde yer alan ilk 100 şirket, 2021-2023 döneminde satış gelirlerinde ortalama yüzde 1644 büyüme kaydetti. Nominal gelir artışı, Türkiye’nin nominal milli gelir artışının yaklaşık 6 katına ulaştı. Yarışmaya başvuran şirket sayısı 500’ü aşarken, başvuru yapan tüm şirketlerin ortalama büyüme oranı yüzde 245 olarak belirlendi. 25 farklı il ve 34 sektörden gelen şirketler arasında Ankara ve İstanbul yoğunluğu dikkat çekerken, teknoloji, savunma, lojistik ve medikal ekipman alanlarında faaliyet gösteren şirketler ön plana çıktı. Bu veriler, yapay zeka, e-ticaret, otomasyon ve robotik sistemlerin ekonomik büyümede etkisinin giderek arttığını ortaya koyuyor.
Yerli Sermaye ve İstihdamda Rekor Artış
Türkiye 100 şirketinin 2023 yılı toplam cirosu 83,5 milyar lira olarak hesaplanırken, şirket başına ortalama ciro 834,5 milyon lira oldu. Toplam istihdam 12 bin 696 kişi olarak belirlendi ve şirket başına ortalama istihdam 127 kişi seviyesinde gerçekleşti. 2021-2023 döneminde istihdam 5 bin 958 kişi artarken, istihdam artış oranı yüzde 88,4’e ulaştı. Çalışan başına ciro artışı ortalaması yüzde 718 olarak kaydedildi. Türkiye 100 şirketlerinin 94’ü yüzde 100 yerli sermayeli olup, yalnızca 1 şirket yüzde 51 ve üzeri yabancı sermaye ortaklı, 5 şirket ise yüzde 51’in altında yabancı ortaklı. Bu durum, Türkiye’de yerli sermaye ile sürdürülebilir büyümenin hız kazandığını gösteriyor.
İlk 10 Şirketin Profili ve Büyüme Oranları
Listede zirveyi Ankara merkezli Deeptech Universe Savunma ve Bilişim Teknolojileri AŞ aldı; şirketin cirosu iki yılda yüzde 19 bin 153 oranında arttı. İkinciliği yüzde 18 bin 93 büyüme oranıyla Kahramanmaraş’tan Batı Kipaş Kağıt Sanayi ve Ticaret AŞ, üçüncülüğü ise İstanbul merkezli Figo Ticari Bilgi ve Uygulama Platformu AŞ elde etti. İlk 10 şirketin 8’inin Ankara merkezli olması, başkentte teknoloji odaklı yatırımların hız kazandığını gösteriyor. Yapay zeka, e-ticaret, bilişim teknolojileri ve robotik sistemler gibi alanlarda faaliyet gösteren bu şirketler, Türkiye’nin yüksek teknoloji sektörüne geçiş sinyallerini veriyor.
İhracat ve Uluslararası Başarılar
Türkiye 100 şirketinden 67’si 2021-2023 döneminde toplam 67 farklı ülkeye ihracat gerçekleştirdi. Özellikle bilgisayar programlama ve danışmanlık alanındaki şirketler, ihracatta öne çıktı. İhracat yapılan ülkeler arasında Almanya ilk sırada yer aldı; 26 şirketin en fazla ihracat yaptığı ülke Almanya olarak belirlendi. Azerbaycan, Birleşik Krallık, Hollanda, Rusya Federasyonu, Irak, ABD, Romanya, BAE, İtalya ve KKTC ise diğer önemli ihracat pazarları olarak listelendi. Bu durum, Türkiye’nin teknoloji ve yüksek katma değerli ürünlerde küresel pazarlarda rekabet gücünü artırdığını gösteriyor.
Sürdürülebilirlik ve Yeşil Dönüşüm Yatırımları
Türkiye 100 şirketinin 41’i sürdürülebilirlik ve çevre politikalarını benimsemiş durumda, yüzde 37’si çevre yönetimi birimine sahip. 50 şirket, sera gazı emisyonlarını ve enerji tüketimini azaltma hedefleri belirlerken, 52 şirket temiz üretim uygulamaları yapıyor. Geri dönüşüm yüzde 59,6 oranıyla en çok tercih edilen temiz üretim tekniği oldu. Şirketlerin 40’ı iklim değişikliğinden olumsuz etkileneceğini ifade ederken, 54’ü yeşil dönüşüm için danışmanlık, 53’ü ise finansal destek ihtiyacı bulunduğunu belirtti. Bu veriler, Türkiye’nin sanayi ve teknoloji şirketlerinin çevre odaklı yatırımları hızlandırdığını ve sürdürülebilir büyümeye önem verdiğini ortaya koyuyor.
Genç Yöneticiler ve Nitelikli İnsan Kaynağı Önemi
Türkiye 100 listesinde yer alan şirketlerin yaş ortalaması 11,9 yıl olarak hesaplanırken, CEO ve genel müdürlerin yaş ortalaması 45 oldu. CEO’su 35 yaşın altında olan 11 şirket bulunuyor, 7 şirket ise kadın yönetici tarafından yönetiliyor. 75 şirketin en üst yönetim kadrosu üniversite ve üzeri eğitim seviyesine sahip. Toplam çalışanların yüzde 50’sini üniversite ve üzeri eğitim seviyesine sahip nitelikli personel oluşturuyor. Şirketlerin yüzde 84’ü, çalışanlarının yetkinliklerini artırmak için kurum içi veya dışı eğitim programları düzenliyor. Bu durum, Türkiye 100 listesindeki şirketlerin büyüme başarısında nitelikli insan kaynağının kritik rol oynadığını gösteriyor.
