HABER49- İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki ana gündem maddelerinden birinin Gümrük Birliği olduğunu belirterek, güncellemenin hem Türkiye hem de AB için “kazan-kazan” olacağını söyledi.
Küresel gelişmelere dair değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, ABD’de belirsizliğin hâkim olduğunu ve bunun altın gibi küresel fiyat hareketlerine yansıdığını kaydetti. Zeytinoğlu, “Trump’ın politik kurallara fazla uymadan dünyaya yön vermesi, bazı yerlerde sorun yaratsa da güçlü olması nedeniyle kabul ettirdiği bir durum. Altın tarihimizin en yüksek seviyesine ulaştı, petrolle ilişkisi tamamen koptu” ifadelerini kullandı.
ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı tarife politikalarına da değinen Zeytinoğlu, yüzde 15’lik tarifenin ihracatı yavaşlatabileceğini belirterek, “Amerika stratejik bir pazar. Bu ek maliyetlerin telafi edilmesi gerekiyor” dedi. ABD ile Türkiye arasında ilk dönemde hedeflenen 100 milyar dolarlık ticaret hacminin kolay ulaşılabilir olmadığını da hatırlattı.
Zeytinoğlu, Türkiye’nin AB ile mevcut ticaret hacminin yaklaşık 200 milyar dolara yaklaştığını, bunun arkasında AB’nin Türkiye’ye 260 milyar dolarlık yatırım yaptığını ifade ederek, Amerika’nın da benzer bir yatırım yaklaşımını benimsemesi gerektiğini vurguladı.
Gümrük Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşmaları
AB ile ilişkilerde bir diğer kritik konunun Türk vatandaşlarının vize süreçleri olduğunu söyleyen Zeytinoğlu, Gümrük Birliği’nin sanayi ürünlerini kapsadığını ve 1996’dan bu yana Türkiye’nin 300 milyar dolarlık ticaret açığına rağmen güncellenmesi gerektiğini ifade etti. Güncelleme ile tarımsal ürünler, hizmetler ve kamu alımlarının da entegrasyona dahil edilebileceğini belirtti.
Zeytinoğlu, “AB’nin 70’e yakın serbest ticaret anlaşması var. Biz masada yokken kararlar alınabiliyor. Türkiye’nin Gümrük Birliği güncellemesi, hem kendi ürünlerimizin hem de AB’nin yararına olacak” dedi.
Çin ve Küresel Rekabet
Çin’in Türkiye için hem fırsat hem tehdit olduğunu aktaran Zeytinoğlu, Türkiye’nin Çin’den yıllık 50-55 milyar dolarlık ithalat yaptığını, karşılığında sadece 4 milyar dolarlık ihracat yapabildiğini ifade etti. Çin’in ürünlerinin dünya pazarında Türkiye ile doğrudan rekabet ettiğine dikkat çeken Zeytinoğlu, “Çin’in ucuz ve yüksek hacimli üretimi, stratejik bir baskı oluşturuyor. Türkiye, rekabet gücü açısından Çin ile eşit değil” diye konuştu.
Zeytinoğlu, salgın döneminde yaşanan eldiven ve maske krizine de değinerek, Çin bağımlılığının stratejik riskler içerdiğini belirtti. “Yönetimler için fırsat olabilir, ama uzun vadede doğru değil. Çin, nadir elementler ve stratejik kaynaklarda güçlü bir konumda. ABD ile olası çatışmalar ve küresel ticaret yolları da değişkenler arasında” dedi.