Gençler tarlalarını terk ediyor. Çünkü tarım, artık emek yoğun, düşük gelirli ve zor bir iş olarak görülüyor. Oysa bu gidiş, doğru bir mühendislik bakışıyla tersine çevrilebilir. Tarımın yeniden cazip hale gelmesi, üretimin kolaylaştırılması ve köylerin yeniden canlanması, ancak teknolojinin ve mühendisliğin bu alana entegre edilmesiyle mümkündür.
Bugün dünyada tarım, sadece tohum ekmekle değil, veri toplamak, enerji verimliliğini artırmak ve sürdürülebilir üretim modelleri kurmakla tanımlanıyor. Toprak nemini ölçen sensörler, iklim verilerini analiz eden yazılımlar, güneş ve biyogaz enerjisiyle çalışan sulama sistemleri, çiftçilerin yükünü azaltıyor ve üretimi planlanabilir hale getiriyor. Tarım artık kas gücüyle değil, mühendislik bilgisiyle yönetilen bir sistem haline geliyor. Böyle bir dönüşüm, özellikle Muş gibi tarım ve hayvancılıkla güçlü bir geçmişe sahip iller için büyük bir fırsattır.
Muş Ovası’nın verimli toprakları, zengin su kaynakları ve geniş mera alanları, teknolojik uygulamalarla birleştirildiğinde bölgeyi sadece üretim merkezi değil, yenilikçi bir tarım üssü haline getirebilir. Akıllı sulama sistemleriyle su israfı önlenebilir, sensör tabanlı veri toplama sistemleriyle toprak yapısı analiz edilerek gübreleme ve ekim planları optimize edilebilir, biyogaz üretimiyle enerji maliyetleri düşürülebilir. Bu tür uygulamalar, tarımı fiziksel yükten kurtarıp bilgiye dayalı bir sürece dönüştürür. Böylece gençler için tarım yeniden değer kazanan, gelir getiren, modern bir uğraş haline gelir.
Bu noktada Muş Alparslan Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, bölgenin kalkınmasında stratejik bir dayanak noktası olabilir. Fakülte bünyesinde geliştirilecek Ar-Ge projeleri, kamu kurumları ve özel sektörle ortak yürütülecek çalışmalar, tarımsal üretimi modernleştirecek mühendislik çözümlerine dönüştürülebilir. Üniversite; enerji, makine, bilgisayar ve elektrik-elektronik mühendisliği bölümleriyle tarımın her aşamasında yenilikçi çözümler sunabilecek insan kaynağına sahiptir. Bu bilgi birikimi, kamu-sanayi iş birliğiyle sahaya taşındığında bölgesel kalkınmayı hızlandırır.
Tarım ve mühendisliğin birleştiği bu yeni dönemde, Muş’un en önemli avantajı insan kaynağı ve doğal potansiyelidir. Eğer bu potansiyel doğru yönlendirilirse, hem köyden kente göç azalır hem de gençlerin kendi memleketlerinde teknolojiyle üretim yapabileceği bir ekosistem oluşur. Kamu kurumları, sanayi kuruluşları ve üniversite arasında kurulacak güçlü iş birliği, bu dönüşümün temelini oluşturabilir. Böylece hem verim artar hem de bölge ekonomisi kendi kaynaklarıyla güçlenir.
Sonuç olarak, tarımı yeniden cazip hale getirmenin yolu, onu kolaylaştırmaktan geçiyor. Mühendislik bilgisiyle desteklenen modern tarım sistemleri, gençlerin tarlalarına dönmesini sağlayabilir. Bu dönüşüm, yalnızca üretimi artırmakla kalmaz, aynı zamanda köyleri yeniden yaşanabilir hale getirir. Muş’un geleceği, toprağın bereketini bilimle buluşturabilmesinde yatıyor. Ve bu, mühendisliğin rehberliğinde mümkün olabilir.