HABER49- TÜİK Van Bölge Müdürlüğü tarafından açıklanan güncel istatistikler, Muş’un son yıllarda nüfus, eğitim, sağlık, ekonomi ve tarım gibi temel alanlarda önemli dönüşümler yaşadığını gösterdi. Veriler, kentin demografik yapısından işgücüne, tarımdan dış ticarete kadar geniş bir yelpazede dikkat çeken gelişmeleri ve sorunları gözler önüne serdi.
GÖÇ RAKAMI EKSİ SEVİYELERDE
Muş’un nüfusu, son dönemdeki ölçümlerde 400 bin sınırının altına inerken, yıllık nüfus artış hızının negatife dönmesi dikkat çekti. Nüfustaki bu gerilemenin en önemli nedeni ise göç. Kent, aldığı göçten daha fazlasını verirken net göç rakamı eksi seviyelere düşmüş durumda.
Türkiye ortalamasına kıyasla oldukça düşük nüfus yoğunluğuna sahip olan Muş’ta, buna karşın ortalama hanehalkı büyüklüğünün 4 kişinin üzerinde olması, geniş aile yapısının ve kırsal karakterin hâlâ güçlü olduğunu ortaya koyuyor.
GÖÇTE EĞİTİM SEVİYESİ BELİRLEYİCİ
Göç eden ve kente yerleşenlerin eğitim düzeylerine bakıldığında, hareketliliğin özellikle ilkokul ve lise mezunları arasında yoğunlaştığı görülüyor. Lise mezunlarının hem göç veren hem de göç alan gruplarda öne çıkması, genç nüfusun dinamizmini koruduğunu ancak ekonomik nedenli göçün sürdüğünü işaret ediyor.
OKURYAZARLIK ARTIYOR, LİSEDE OKULLAŞMA GÜÇLÜ
Eğitim verilerine göre Muş’ta okuryazarlık oranı her yıl artıyor ve son açıklanan rakamlarda yüzde 95 seviyesine yaklaşmış durumda. Bu artış, hem temel eğitimdeki gelişmelerin hem de yetişkin eğitimi programlarının olumlu sonuçlarını yansıtıyor.
Kentte lise düzeyinde okullaşma oranı bölge illerinin çoğunu geride bırakıyor. Ortaokul ve lise seviyelerinde sınıf mevcutlarının düşük olması ise eğitim kalitesini destekleyen olumlu unsurlardan biri olarak değerlendiriliyor.
SAĞLIK HİZMETLERİNDE PERSONEL İHTİYACI BÜYÜYOR
Sağlık göstergeleri, Muş’ta bir hekime düşen kişi sayısının Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunu ortaya koyuyor. Hemşire başına düşen nüfusun da ülke ortalamasından fazla olması, sağlık alanında personel ihtiyacını net şekilde gösteriyor.
Doğurganlık oranı Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde seyreden kentte, bebek ölüm hızının da yüksek oluşu özellikle yenidoğan bakım hizmetlerinde iyileştirme gereksinimine işaret ediyor.
EVLİLİK AZALIYOR, BOŞANMA DÜŞÜK SEVİYEDE
Evlenme oranlarında Türkiye geneliyle paralel bir seyir gözlenirken, boşanma oranlarının ülke ortalamasının oldukça altında kalması Muş’un geleneksel aile yapısını koruduğunu ortaya koyuyor. İlk evlilik yaşları ise Türkiye ortalamasına yakın.
İŞSİZLİK YÜKSEK, İŞGÜCÜNE KATILIM DÜŞÜK
Muş’un ekonomik verileri, işsizlik oranının Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunu ve işgücüne katılımın düşük seyrettiğini gösteriyor. Çalışan nüfusun önemli bölümü tarım ve hizmet sektörlerinde yoğunlaşıyor.
GELİR ARTTI ANCAK ORTALAMANIN ALTINDA
Son üç yılda kişi başına düşen gelirde artış kaydedilse de Muş, Türkiye genel ortalamasının belirgin şekilde gerisinde kalıyor. Kentin düşük gelir grubunda yer almasını, ekonomik çeşitliliğin sınırlı olması ve sanayi faaliyetlerinin düşük düzeyde gerçekleşmesi etkiliyor.
DIŞ TİCARET AÇIĞI BÜYÜYOR
Dış ticaret verileri, Muş’ta ithalatın ihracatı katbekat aştığını gösteriyor. İhracat hacminin oldukça düşük kalması ve ithalattaki artış eğilimi, ekonominin dış ticarette bağımlı bir yapıya sahip olduğunu ortaya koyuyor.
KONUT VE YAPI İZİNLERİNDE HAREKETLİLİK
Konut satışları ve yapı kullanım izinleri yıllara göre dalgalı bir seyir izlese de son dönemde artan daire sayıları ve yükselen konut satışları, kentte inşaat sektörünün yeniden canlandığını gösteriyor.
ARAÇ SAYISI YÜKSELİYOR
Muş’ta motorlu araç sayısında son beş yılda önemli bir artış yaşandı. Buna bağlı olarak trafik kazalarının da yoğunlaşması, özellikle yaralanmalı ve ölümlü kazaların artmasıyla birlikte trafik güvenliğini kentin kritik sorunlarından biri haline getirdi.
TARIM VE HAYVANCILIK EN GÜÇLÜ SEKTÖRLER
TÜİK verileri, Muş’un geniş tarım alanlarının büyük bölümünü aktif olarak kullandığını ortaya koyuyor. Küçükbaş hayvancılıkta bölgenin en güçlü illerinden biri olan Muş, ekonomik yapısını büyük ölçüde kırsal üretim üzerine kurmaya devam ediyor.
ELEKTRİK VE SU KULLANIMINDA TÜRKİYE ORTALAMASININ ALTINDA
Muş'ta kişi başına elektrik tüketiminin Türkiye ortalamasının altında olması, hem sanayi faaliyetlerinin sınırlı olduğunu hem de hane tüketiminin düşük olduğunu gösteriyor. Su tüketiminde ise Türkiye ortalamasına yakın bir seyir izlenmesi, kentte su altyapısının güçlü olduğunu işaret ediyor.
Söz konusu tablo Muş’un demografik ve ekonomik yapısında dikkat çekici dönüşümlere işaret ederken; kentin özellikle göç, işgücü, sağlık ve dış ticaret alanlarında yapısal güçlendirmelere ihtiyaç duyduğunu ortaya koyuyor.
