Muş

Muş’ta vatandaşlar eski ramazanları özlüyor: Devir değişti, gelenekler unutuldu

HABER49- Haber49 ekibi olarak Muş sokaklarında vatandaşlara, “Eski Ramazan ayları ile şimdiki Ramazan ayları arasında fark var mı?” diye sorduk. Aldığımız cevaplar hem şaşırttı hem de hüzünlendirdi.

Vatandaşların büyük bir kısmı, geçmiş Ramazan aylarıyla bugünküler arasında büyük fark olduğunu dile getirdi. Kimi eski ramazanların zorluklarına rağmen daha değerli olduğunu belirtirken, kimileri de şimdiki ramazanlarda eskiye nazaran komşuluk ve paylaşım kültürünün azaldığını ifade etti.

www.haber49.net’e konuşan vatandaşların görüşleri şöyle: “ESKİDEN UTANMA VARDI, EDEP VARDI”

Mehmet Baki Avçil: “Eski Ramazan’dan çok farkı var. Eski ramazanlar çok zordu, yaz aylarında tutuyorduk orucu. Çok sıcak ve zordu. Boğazımızdan kan akıyordu ama yine de orucumuzu yemezdik. Sıcak havalara rağmen tırpan çekiyorduk, yani çiftçilik yapıyorduk. Çok eziyet çekmemize rağmen yine de biz orucumuzu bozmuyorduk. Fakat şu an yeni nesil canı bir şey çekti mi hemen yer. Eskiden oruç tutmayan biri evinde gizli yerdi, kimse görmezdi. Eskiden utanma vardı, edep vardı. Şimdi öyle değil. Çarşının ortasında gençler istedikleri lokantaya gidiyor, yiyorlar ve sigara içiyorlar. Sanki Ramazan ayı değilmiş gibi devir çok değişti. Eskiden ailelerin plan projeleri çok güzeldi. Büyüklerine karşı utanıyorlardı. Örneğin düğün, kız görme, baba, amca, anne sözü ve rızası çok geçerliydi. Şimdi öyle değil gençler kendi aralarında anlaşıp evleniyor, iki ay sonra da boşanıyorlar. Bu ters, dinimize kültürümüze ve ahlakımıza uymuyor. Keşke böyle bir şey olmasaydı.”

“ARTIK KADİR KIYMET BİLEN YOK”

İmam Yavuz: “Eski ramazanlarda kadir kıymet ve komşuluk vardı. Yani bir evde yemek pişiyorsa komşularla da paylaşılıyor. Ramazan ayı boyunca en az 10 kez misafir çağırılırdı. Şu an o kültür yok. Ramazan’ın o tür gelenekleri bitti. Artık kadir kıymet bilen yok, herkes kendi işinde gücünde ve eski dönemlerdeki gibi misafirperverlik yok.”

“ESKİ RAMAZANLAR BAMBAŞKAYDI”

Mehmet Acar: “Çok fark var. Eski ramazanlar bambaşkaydı, hiç birbirine benzemiyor. İnsanlar değişti, önceki ramazanlarda herkes birbirini tanıyor ve seviyorlardı. Böyle bir şey yok, her şey bitmiş.”

“ÇOK FARK VAR, HER ŞEY ÇOK PAHALI”

Ramazan Demirkul: “Bence çok fark var. Her şey çok pahalı ve insanlar çok zor. Eskiden zorlamıyordu şimdi daha çok zorluyor. Her şey çok pahalı, mecbur alıyoruz. Herkes alıyor, ne kadar pahalı olsa da insanlar alıyor. İş var güç var, insanlar çalışıyor, pahalı ama iş de para da var. İnsanlar parasız değil.”

“ESKİDEN HERKES BİRBİRİNİ TANIYORDU”

Mehmet Göktürk: “Çok fark var. Eskiden herkes birbirini tanıyordu. Herkes bir araya gelip toplanıyorlardı iftarda. Şu an komşu komşuyu tanımıyor. Köydeki insanlar da artık birbirini tanımıyorlar. Artık insanlar birbirlerini tanımıyorlar. Eskiden akşam oldumu en az bir aile bir araya gelip iftarını açıyordu. Bazen köydeki insanlar hep beraber bir yerde toplanıyorlardı, iftarlarını açıyorlardı ama şu an öyle değil.”