HABER49- Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) son raporu, Muş'un sosyal ve ekonomik yapısına dair çarpıcı bir tablo ortaya koyuyor. Veriler, kentin nüfusunun azaldığını, işsizliğin Türkiye ortalamasının iki katından fazla olduğunu ve özellikle eğitimli gençlerin kenti terk ettiğini gösteriyor. İşte Muş'un öne çıkan sorunları:
GÖÇ VE NÜFUS KAYBI
2024 itibarıyla Muş'un nüfusu 359 bin 808 olarak kaydedildi ve yıllık nüfus artış hızı eksi 19,1 ile ciddi bir düşüş sergiledi. Kente 12 bin kişi göç ederken, 22 bin 900 kişi de göç etti. Bu durum, eksi 10 bin 900'lük net göçle sonuçlandı. Göç edenlerin önemli bir kısmını ise lise ve üniversite mezunları oluşturuyor. Bu durum, kentin beyin göçü sorunuyla karşı karşıya olduğunu gösteriyor.
YÜKSEK İŞSİZLİK VE SINIRLI İSTİHDAM
Muş'taki en büyük sorunlardan biri de işsizlik. 2024 verilerine göre işsizlik oranı yüzde 18,3 ile Türkiye ortalaması olan yüzde 8,7'nin oldukça üzerinde. İstihdamın yüzde 52,3'ü hizmet sektöründe, yüzde 24,5'i sanayide ve yüzde 23,2'si tarımda yoğunlaşıyor. Bu veriler, sanayileşmenin yetersiz kaldığını ve genç nüfusa yeterli istihdam imkanları sunulamadığını gözler önüne seriyor.
EĞİTİM VE SAĞLIKTA ZAFİYET
Rapora göre Muş, eğitim ve sağlık alanlarında da Türkiye ortalamasının gerisinde kalıyor.
* Eğitim: Okuryazarlık oranı Türkiye ortalamasının altında, net okullaşma oranları ise özellikle ortaöğretimde yalnızca yüzde 79,6 ile hem ülke hem de bölge illerinin gerisinde kalmış durumda.
* Sağlık: Muş'ta her bir hekime 840, her bir hemşireye 447, her bir hastane yatağına ise 530 kişi düşüyor. Bu rakamlar, kentin sağlık hizmetlerinde ciddi sıkıntılar yaşadığını gösteriyor.
DIŞ TİCARET VE KONUT PİYASASI
Muş'un ihracat hacmi sınırlı olsa da 2024'te 91,4 milyon dolar ihracat, 88,3 milyon dolar ithalat gerçekleştirildi. Ancak konut satışları düşüş gösteriyor; 2023'teki 3 bin 618 konut satışı, 2024'te 1934'e geriledi. Bu durum, ekonomik durgunluğun işaretlerini veriyor.
Rapor, Muş'un acil eylem planlarına ihtiyacı olduğunu gösteriyor. Özellikle eğitim, istihdam ve göç sorunlarına yönelik çözümler, kentin geleceği için kritik önem taşıyor. Muş, mevcut sosyo-ekonomik zorluklarla nasıl başa çıkabilir?