HABER49-Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Muş'ta 2025 yılının Haziran ayında 8 milyon 582 bin dolar ihracat, 12 milyon 523 bin dolar ithalat gerçekleştirildi.
Yılın ilk yarısında ise Muş’ta ihracat 83 milyon 925 bin dolar, ithalat ise 92 milyon 987 bin dolara ulaştı. Bu rakamlar, bölgenin dış ticaret performansında dikkat çeken artışlar olduğunu gösterirken, ithalatın ihracatı aşması dış ticaret dengesine ilişkin önemli sinyaller veriyor. Muş’un ekonomisindeki dışa açılım sürecinde ithalatın yüksek olması, bölgeye yönelik talebin ve yatırım ihtiyacının arttığını düşündürürken, ihracatın da istikrarlı biçimde büyümesi, bölgenin üretim kapasitesinin geliştiğini ortaya koyuyor.
TÜRKİYE GENELİNDE HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ VE YÜZDE ARTIŞLAR
TÜİK ve Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle hazırlanan geçici genel ticaret sistemi verilerine göre, 2025 Haziran ayında Türkiye’nin ihracatı geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 7,9 artarak 20 milyar 515 milyon dolara yükseldi. Aynı dönemde ithalat ise yüzde 15,2 artışla 28 milyar 688 milyon dolar olarak kaydedildi. Ocak-Haziran döneminde ihracat yüzde 4,1 artışla 131 milyar 408 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 7,2 artarak 180 milyar 845 milyon dolara ulaştı.
ENERJİ ÜRÜNLERİ VE ALTIN HARİÇ DIŞ TİCARET PERFORMANSI
Haziran ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat yüzde 8,1 artarak 18 milyar 955 milyon dolara ulaşırken, ithalat ise aynı kategoride yüzde 16,9 artışla 22 milyar 544 milyon dolara yükseldi. Enerji ve altın hariç dış ticaret açığı 3 milyar 588 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi ise yüzde 12,7 artışla 41 milyar 499 milyon dolara ulaştı.
DIŞ TİCARET AÇIĞI VE İHRACAT-İTHALAT KARŞILAMA ORANI
Haziran ayında dış ticaret açığı yüzde 38,8 artarak 8 milyar 173 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise geçen yılın aynı ayındaki yüzde 76,4 seviyesinden, 2025 Haziran ayında yüzde 71,5’e geriledi. Ocak-Haziran döneminde dış ticaret açığı yüzde 16,3 artarak 49 milyar 437 milyon dolara ulaşırken, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 72,7’ye düştü.
İMALAT SANAYİ VE SEKTÖREL DIŞ TİCARET PAYLARI
2025 Haziran ayında ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,8 gibi yüksek bir seviyede gerçekleşti. Tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 2,9, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı ise yüzde 1,7 oldu. Yılın ilk yarısında da benzer oranlar görülürken, imalat sanayinin dış ticaretteki ağırlığı Türkiye ekonomisinin üretim kapasitesinin ne denli imalat odaklı olduğunu gösteriyor.
İTHALATTA ARA MALLARININ ÖNEMİ VE SEKTÖREL DAĞILIM
Haziran ayında ithalatta ara mallarının payı yüzde 67,6 olarak gerçekleşti. Sermaye mallarının payı yüzde 14,6, tüketim mallarının payı ise yüzde 17,6 seviyesinde oldu. Ocak-Haziran döneminde de benzer oranlar gözlemlenirken, ara mallarındaki yüksek pay sanayi üretiminin ithalata bağımlılığını ortaya koyuyor.
TÜRKİYE’NİN EN ÇOK İHRACAT VE İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER
Haziran ayında ihracatta Almanya, 1 milyar 728 milyon dolar ile ilk sırada yer aldı. Almanya’yı Birleşik Krallık, ABD, İtalya ve Fransa izledi. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30’unu oluşturdu. İthalatta ise Çin 3 milyar 831 milyon dolar ile lider konumdaydı. Rusya Federasyonu, Almanya, ABD ve İsviçre ithalat yapılan diğer önde gelen ülkeler oldu. Verilere göre, Ocak-Haziran döneminde de benzer sıralama dikkat çekerken, Türkiye’nin hem ihracat hem de ithalatında belli başlı ülkelerle ticari ilişkileri güçlendirmesi öne çıktı.
MEVSİM VE TAKVİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ VERİLER VE TEKNOLOJİ ÜRÜNLERİ PAYI
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre, Haziran ayında ihracat bir önceki aya kıyasla yüzde 6,1 azaldı, ithalat ise yüzde 1,8 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış yıllık karşılaştırmada ise ihracat yüzde 3,6, ithalat yüzde 9,6 yükseldi. Teknoloji yoğunluğuna göre, yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı yüzde 3,0 oldu.
ÖZEL TİCARET SİSTEMİNDE DIŞ TİCARET VERİLERİ
Özel ticaret sistemine göre, 2025 Haziran ayında ihracat yüzde 7,7 artışla 18 milyar 408 milyon dolar, ithalat ise yüzde 14,9 artışla 26 milyar 117 milyon dolar olarak kaydedildi. Dış ticaret açığı aynı dönemde yüzde 36,8 artarak 7 milyar 710 milyon dolara çıktı. Ocak-Haziran döneminde ihracat 119 milyar 362 milyon dolar, ithalat 168 milyar 775 milyon dolar oldu.
TRB2 BÖLGESİNDE İTHALAT VE İHRACATIN DURUMU
Muş, Van, Bitlis ve Hakkari illerinden oluşan TRB2 bölgesinde dış ticaret verileri de açıklandı. Van’da Haziran ayında ihracat 1 milyon 498 bin dolar, ithalat 6 milyon 73 bin dolar oldu. Bitlis’te ihracat 470 bin dolar, ithalat ise 117 bin dolar olarak gerçekleşti. Hakkari ise 6 milyon 93 bin dolar ihracat ve 8 milyon 324 bin dolar ithalat yaptı.