HABER49- Muş’un Karabey köyünde bir çobanın 3 aylık otlatma için 1 milyon TL talep etmesi, köylüleri imece usulüne yöneltti. Artan çoban ücretleri, hayvancılığı bitme noktasına getirdi.
Muş’un merkeze bağlı Karabey köyünde yaz sezonuyla birlikte hayvancılıkta yaşanan çoban sıkıntısı, köy halkını yıllar öncesinin geleneksel yöntemine döndürdü. Köyde, büyükbaş hayvanların 3 aylık otlatma süreci için çobanların talep ettiği rekor ücret, köylüler arasında büyük şaşkınlık yarattı. Bir çobanın, bu süre için toplamda 1 milyon TL istemesi üzerine, köylüler çareyi imece usulünde buldu.
KÖYDE ÇOBAN BULMAK İYİCE ZORLAŞTI: FAHİŞ ÜCRET TALEPLERİ KRİZİ TETİKLEDİ
Muş’un verimli meralarında yaz boyunca büyükbaş hayvanların otlatılması her yıl düzenli olarak çobanlar aracılığıyla sağlanıyordu. Ancak son yıllarda çoban ücretlerinin hızla artması, özellikle bu yıl Karabey köyünde bambaşka bir tabloya neden oldu. 3 aylık otlatma dönemi için köy halkından toplam 1 milyon TL talep eden bir çoban, köylüler arasında infiale sebep oldu. Kişi başına düşen maliyetin oldukça yüksek olması, köylüleri çözüm arayışına itti.
Bu durum üzerine köy sakinleri, geleneksel imece yöntemini yeniden canlandırdı. Yaklaşık 30 haneli köyde her aile, sırayla tüm büyükbaş hayvanların bakımını ve merada otlatmasını üstlenmeye başladı. Özellikle iş zamanı hayvanlara bakmakta zorlanan aileler ise bu süreçte ciddi sıkıntılar yaşamaya başladı. Tüm bu gelişmeler, köyde hayvancılıkla uğraşan ailelerin üretime devam etme kararını gözden geçirmesine yol açtı.
KÖYLÜLERDEN TEPKİ: “BÖYLE ÜCRET TALEBİNİ İLK KEZ GÖRÜYORUZ”
Karabey köyü sakinlerinden Mustafa Bingöl, çoban ücretlerinin her yıl kontrolsüz şekilde arttığını ve hayvancılıkla uğraşan aileleri çaresiz bıraktığını dile getirdi. Bingöl, bu yıl talep edilen 1 milyon TL’lik ücretin kabul edilemez olduğunu vurgulayarak, “Köyümüzün tarihinde böyle bir rakam istenmedi. Çoban 3 aylık otlatma için bu ücreti isteyince, köylüler olarak bir araya geldik. İstişare yaptık ve imece usulüne dönme kararı aldık. Şimdi her gün bir aile sırayla tüm hayvanlara bakıyor. Bu sistem zor ama başka çaremiz kalmadı” dedi.
Köydeki hayvancılığın giderek kan kaybettiğini de belirten Bingöl, küçükbaş hayvan sayısının hızla düştüğünü ve şu anda sadece 3 hanenin küçükbaş hayvancılık yapabildiğini aktardı. Ayrıca, iş zamanı hayvanlara bakmakta zorlanan ailelerin mağduriyet yaşadığını ve birçok kişinin hayvanlarını satmayı düşündüğünü ifade etti. Özellikle ot sezonunun zorluklarına değinen Bingöl, traktörle ot biçmeye vakit bulamadığını, çünkü hayvan bakma sırasının kendisinde olduğunu söyledi.
HAYVANCILIK BİTME NOKTASINDA: KÖYLÜLER GELECEKTEN UMUTSUZ
Karabey köyünde yaşanan bu gelişmeler, sadece o bölgeyle sınırlı kalmayıp Muş genelindeki hayvancılık sektörü açısından da alarm zillerinin çaldığını gösteriyor. Çoban ücretlerinin kontrolsüz yükselmesi, hayvancılıkla uğraşan ailelerin üretimden çekilmesine neden oluyor. Özellikle genç nüfusun köylerde kalmaması ve çobanlık mesleğinin rağbet görmemesi, bu krizin temel nedenleri arasında gösteriliyor.
Bölge halkı, devletin hayvancılık politikalarında acil düzenleme yapmasını, çoban desteği ve meralarda ücretsiz otlatma imkanlarının sağlanmasını talep ediyor. Aksi halde birçok köyde hayvancılığın tamamen bitme noktasına geleceği öngörülüyor. Bu kriz, kırsal kesimde ekonomik dengenin bozulmasına ve büyükşehirlerdeki et ve süt ürünleri fiyatlarının daha da artmasına zemin hazırlıyor. Muş’un verimli meralarında bile hayvan otlatacak çoban bulamayan köy halkı, imece geleneğiyle ayakta kalmaya çalışıyor.
