HABER49- Vergi Denetim Kurulu’nun (VDK) devreye aldığı bu sistem, ekonomideki tüm işlem verilerini tarayarak, olası sahte belge kullanımını önceden belirliyor ve mükelleflere kayıtlarını düzeltme fırsatı tanıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan alınan bilgilere göre, Vergi Denetim Kurulu (VDK), 1 Ekim itibarıyla sahte belge ve riskli işlemlerle mücadelede yeni tedbirleri yürürlüğe aldı. Bu kapsamda aktif olarak kullanılmaya başlanan KURGAN Sistemi, cari verileri analiz ederek alım ve satım işlemlerinin risk seviyesini ölçüyor. Sistem, geçmişe dönük ve güncel verileri tarayarak, sahte fatura ihtimali olan işlemleri hızlı şekilde tespit ediyor.
AA muhabirinin aktardığı verilere göre, iki yıllık taramada 17 bin 373 satıcı ve 77 bin 834 alıcı riskli işlem listesine dahil oldu. KURGAN, yalnızca şüpheli görülen işlemleri belirleyerek, sistemin taraf olan tüm mükellefleri otomatik olarak suçlu konumuna düşürmesini engelliyor. Böylece, teknoloji destekli denetimle hem kayıt dışılık önleniyor hem de dürüst mükelleflerin hak ve hukuku korunuyor.
Riskli İşlemler ve İki Yıllık Analiz Detayları
KURGAN Sistemi, geçmiş yıllara ait verileri de analiz ederek 2023 ve 2024 yıllarına ilişkin riskli işlemleri ayrıntılı şekilde ortaya koydu. 2023 yılında yaklaşık 190 milyar liralık işlem riskli bulunurken, 2024’te bu rakam 389 milyar liraya ulaştı. Mükerrer işlem yapan satıcı ve alıcıların filtrelenmesiyle, iki yılın toplamında 578 milyar lira değerinde işlem riskli ilan edildi.
Sistem sadece yüksek riskli işlemleri tespit ediyor, düşük riskli veya normal ticari işlemleri inceleme kapsamına almıyor. Böylece, analizler mükellefler için adil bir değerlendirme mekanizması sağlıyor. Ayrıca, tespit edilen işlemlerle ilgili bilgi alıcı mükelleflere ulaştırılarak, ön denetim fırsatı sunuluyor.
Mükelleflere ve Müşavirlere Rehberlik: Önleyici Yaklaşım
KURGAN Sistemi ile belirlenen riskli işlemler hakkında alıcı mükelleflere yazılar gönderilmeye başlandı. Yaklaşık 70 bin üzerinde bilgilendirme yazısı, olası denetim öncesi mükellefleri uyarma ve risk durumlarını görmelerini sağlama amacı taşıyor. Alıcıların yanıtları, satıcılar üzerinde yürütülecek incelemelerde delil niteliği kazanıyor.
VDK ayrıca, riskli işlemlere taraf olan alıcı mükelleflerin mali müşavirlerini bilgilendiriyor. Bu bilgilendirme, mükelleflere rehberlik etmek ve kayıtların doğru tutulmasını sağlamak için yapılıyor; herhangi bir ek sorumluluk yüklemiyor. Böylece, teknoloji destekli denetim sistemi hem proaktif hem de eğitici bir işlev üstleniyor.
Kayıtları Düzeltme İmkanı ve Dürüst Mükelleflerin Korunması
KURGAN Sistemi ile yapılan tespitler, satıcı ve alıcıyı otomatik olarak sahte belge düzenleyicisi konumuna getirmiyor. Mükellefler, yanlışlıkla veya bilmeden sahte fatura kullanmış olsalar bile kayıtlarını düzeltme imkanı buluyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu sistemin amacının cezalandırmak olmadığını, bilgilendirme ve gönüllü uyumu teşvik etmek olduğunu vurguladı.
Şimşek, “Her zaman dürüst mükelleflerin hak ve hukukunu koruyoruz. Gerçek alım satım işlemlerine taraf olanlar açısından endişe edilecek bir durum bulunmuyor.” sözleriyle, sistemin güvenilir ve adil bir denetim mekanizması olduğunu belirtti.
