HABER49-Erzurum Hınıs’taki Parmaksız Kale Höyük’te başlatılan kazı çalışmalarıyla 5 bin yıllık Karaz medeniyetine ait mezar ve taş eserler gün yüzüne çıkarılıyor. Çalışmalar “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında yürütülüyor.
Erzurum’un Hınıs ilçesinde, Parmaksız Kale Höyük’te yürütülen arkeolojik kazı çalışmalarıyla 5 bin yıllık tarih gün yüzüne çıkarılıyor. Cumhurbaşkanlığı kararıyla başlatılan “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında ilk çapa vuruşlarıyla başlayan çalışmalar, bölgenin tarihini ve kültürel mirasını koruma hedefiyle dikkat çekiyor. Parmaksız Kale Höyük, Hınıs’ın 8 kilometre kuzeydoğusunda yer alıyor ve Orta Demir Çağı (Urartu) ile Orta Tunç Çağı (Karaz Kültürü) katmanlarına sahip bulunuyor. Arkeolojik alan, ritüel alanı, kale, yamaç alanı ve karşı yamaç olmak üzere dört ana yerleşkeden oluşuyor. Çalışmalara Doğu Anadolu’dan 6 farklı üniversiteden 21 ekip üyesi katkı sağlıyor ve Erken Tunç Çağı’na ait Karaz medeniyetinin mezar ve gömme geleneklerini aydınlatacak bulgular elde ediliyor.
2025 yılı kazı çalışmaları, höyüğün güney yamacında ve karşı yamaç alanında ilk çapa vuruşuyla başladı. Kazı Başkanı Doç. Dr. Umut Parlıtı, yaklaşık 5 bin yıl öncesine tarihlenen anıtsal bir kaya petroglifinde panel içerisine oyma tekniği ile işlenmiş insan ve hayvan betimlemelerinin bulunduğunu belirtti. Parlıtı, söz konusu anıtın döneminde şehrin ve mezarlığın giriş kapısında durduğunu ve insanların mezarlarını kötülüklerden koruyacağına inanıldığını ifade etti. Kazı alanının güney kesiminde Karaz medeniyetine ait mezarlar ve bir metreyi bulan tabakalanmanın Anadolu arkeolojisine önemli katkılar sunacağı vurgulandı.
Kazı çalışmalarında Karaz medeniyetine ait taş çevrili mezar, taş sanduka ve oda mezarların varlığı tespit edildi. Mezar mimarisiyle birlikte çok sayıda tunç, taş, kemik ve pişmiş toprak taşınabilir eser ülkemizin kültürel tarihine kazandırıldı. Bu buluntular, hem bölgenin arkeolojik değerini ortaya koyuyor hem de Hınıs’ta turizm ve kültürel miras açısından yeni bir dönem başlatıyor. Yapılan kazılar, yerel halk için de ekonomik katkı sağlamakta ve uluslararası yayınlarla dünya bilim camiasına sunulmaktadır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Erzurum Valiliği, Atatürk Üniversitesi, Hınıs Kaymakamlığı ve Hınıs Belediyesi’nin destekleriyle yürütülen çalışmalar, Cumhurbaşkanlığı kararlı kazı statüsü ile yürütülmekte olup, Eylül ayı itibariyle “Geleceğe Miras Projesi” tarafından da desteklenmektedir. Kazı çalışmaları, bölge arkeolojisine katkı sağlarken, Karaz medeniyetine ait mezar ve taş eserler sayesinde tarihi dokunun korunmasını ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlıyor.
