HABER49- Kabuğunun ince ve doluluk oranının yüksek olması sebebiyle tüketiciden yoğun ilgi gören Erzincan cevizi, yerli ve yabancı pazarlarda rağbet görüyor. Özellikle Kemah, Kemaliye, İliç, Üzümlü ve Tercan ilçelerine bağlı köylerde yetişen cevizler, yöre halkı tarafından titizlikle toplanıyor. Sonbaharın gelmesiyle ağaçlardaki cevizler, yeşil kabuklarının çatlamasıyla hasat için hazır hâle geliyor ve köylüler, uzun sırıklar ve merdivenler kullanarak ağaçlardan düşen cevizleri topluyor.
Tarım ve hayvancılığın temel geçim kaynaklarından biri olduğu Erzincan’da ceviz yetiştiriciliği, devletin teşvik ve destekleriyle son yıllarda önemli ölçüde artış gösterdi. Köylüler, meşakkatli çalışmalarına rağmen ceviz hasadından elde ettikleri gelirle hem geçimlerini sağlıyor hem de yöresel ekonomiye katkıda bulunuyor. Karga, sincap ve diğer yaban hayvanlarının tohumları toprağa bırakmasıyla doğal olarak çoğalan cevizler, hem doğa dostu bir yöntemle yetişiyor hem de köylülerin emeğiyle sofralara ulaşıyor.
GELENEKSEL HASAT YÖNTEMLERİ VE KÖYLÜ DAYANIŞMASI
Erzincan’da ceviz hasadı, köylerin geleneksel işbirliği kültürünü de gözler önüne seriyor. 10-15 metreye varan ağaçlara tırmanmak için köylüler tahta merdivenler ve ipler kullanıyor. Uzun sırıklarla dallara vurularak düşürülen cevizler, yere ve yaprakların arasına serilen örtüler üzerinde toplanıyor. Gruplar hâlinde çalışan köylüler, yeşil kabuklarından ayırdıkları cevizleri toprak damlarda kurutarak neminin alınmasını sağlıyor. Güneş altında yaklaşık bir hafta bekletilen cevizler, paketlenerek çevre il ve ilçelerde hem toptan hem de perakende satışa sunuluyor.
Köylüler, işbirliğiyle yürüttükleri bu sürecin hem verimli hem de eğlenceli bir dayanışma örneği olduğunu ifade ediyor. Özellikle kadınlar, toplanan cevizleri kullanarak baklava ve çeşitli tatlılar hazırlıyor, böylece geleneksel lezzetlerin yaşatılmasına katkıda bulunuyor. Hasat sırasında köylerde hem ekonomik hem de kültürel bir hareketlilik yaşanıyor ve ceviz, Erzincan’ın sonbahar ritüellerinden biri hâline geliyor.
ERZİNCAN CEVİZİNİN EKONOMİK VE KÜLTÜREL ÖNEMİ
Kabuğunun ince ve doluluk oranının yüksek olması nedeniyle kilogramı 150-200 liradan alıcı bulan Erzincan cevizi, sadece ekonomik değer taşımıyor, aynı zamanda yöresel mutfakta da vazgeçilmez bir malzeme olarak öne çıkıyor. Ceviz, baklava, tatlı ve kurabiye gibi geleneksel Erzincan lezzetlerinin temel girdisi olarak sofralara ayrı bir tat katıyor.