HABER49-Erzincan'da yaz aylarında artış gösteren Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) vakalarına karşı uzmanlar uyardı. Sağlık yetkilileri, doğada vakit geçiren vatandaşları kenelere karşı dikkatli olmaları konusunda bilgilendirdi.
Yaz aylarının gelmesiyle birlikte doğa ile iç içe geçirilen zaman artarken, keneler de yeniden ortaya çıkmaya başladı. Erzincan’da sağlık yetkilileri, özellikle kırsal alanlarda vakit geçiren vatandaşları Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığına karşı uyardı. Toplum Sağlığı Merkezi ekipleri, her yıl olduğu gibi bu yıl da köylerde bilgilendirme çalışmalarını hızlandırarak vatandaşlara hem hastalığın belirtilerini hem de korunma yollarını aktarıyor.
Halk sağlığı ekipleri “Keneyi hafife almayın, tedbiri elden bırakmayın” sloganıyla sahaya çıkarken, hastalığın ölümcül sonuçlara yol açabileceğine dikkat çekildi. KKKA’nın ateş, halsizlik, kas ağrısı, bulantı, kusma ve ileri vakalarda kanamalı tablolarla seyredebileceği, ölümle sonuçlanabileceği vurgulandı. Türkiye'de ilk kez 2002 yılında dikkat çeken KKKA, özellikle İç Anadolu, Orta Karadeniz ve Doğu Anadolu’nun kuzey bölgelerinde sık görülüyor. Uzmanlar, riskli bölgelerde yaşayan vatandaşları önlem almaları yönünde sık sık bilgilendiriyor.
Keneler Sessiz Tehlike: Hastalık Nasıl Bulaşıyor?
Keneler, hastalık taşıyıcısı olan ve doğada özellikle ilkbahar ve yaz aylarında aktif hale gelen eklem bacaklı canlılardır. Vücuda tutunarak kan emen keneler, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi'ne neden olan virüsü insanlara bulaştırabiliyor. Erzincan’daki sağlık yetkilileri, virüsün Hyalomma marginatum adlı kene türüyle taşındığını, bunun dışında viremik dönemdeki hayvanlardan veya hastalardan kan ve diğer vücut sıvıları aracılığıyla da bulaşabileceğini belirtiyor.
Hastalığın kuluçka süresi genellikle 1 ila 3 gün arasında değişiyor. Ancak bu süre, kene ısırığı dışında farklı yollarla bulaşması durumunda 13 güne kadar uzayabiliyor. Ne yazık ki, hastalığın etkili bir aşısı veya spesifik bir tedavisi henüz bulunmuyor. Bu yüzden destekleyici tedavi yöntemleri uygulanmakta. Bakanlık ise hastalığın kontrolüne yönelik toplumu bilinçlendirme çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Özellikle hayvancılıkla uğraşan vatandaşların ve kırsal bölgede yaşayanların dikkatli olması gerektiği vurgulanıyor.
Doğada Vakit Geçirenler İçin Hayati Öneriler
Yetkililer, vatandaşların tarla, bağ, bahçe, orman ve piknik alanları gibi riskli bölgelerde bulunurken gerekli önlemleri mutlaka almaları gerektiğini ifade etti. Bu alanlara gidilirken açık renkli, uzun kollu ve vücudu kapatan kıyafetlerin tercih edilmesi; pantolon paçalarının çorap içine sokulması gibi basit tedbirlerin büyük önem taşıdığı belirtildi. Kenelerin açık renkli kıyafetler üzerinde daha kolay fark edileceği ve bu sayede daha erken müdahale edilebileceği vurgulandı.
Kene yönünden riskli bir bölgeden dönüldüğünde ise kişilerin kendilerini ve çocuklarını dikkatlice kontrol etmesi gerekiyor. Kulak arkası, koltuk altı, kasık gibi bölgeler dikkatle incelenmeli. Kene tespit edilirse çıplak elle dokunmadan, bez, eldiven veya naylon poşet gibi araçlarla, tutunduğu yerden çıkarılmalı. Kişi bu işlemi yapamıyorsa zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalı. Unutulmamalı ki kene ne kadar erken çıkarılırsa hastalığın bulaşma riski de o kadar düşüyor.
Hayvanlardan ve İnsanlardan Bulaşma Riskine Karşı Uyarı
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi sadece kenelerle değil, enfekte hayvanların kanı, dokusu ya da vücut sıvılarıyla temas edilmesi sonucu da bulaşabiliyor. Bu nedenle özellikle hayvancılıkla uğraşan vatandaşların, sağlıklı görünen hayvanlara dahi çıplak elle dokunmamaları gerekiyor. Hastalık hayvanlarda belirti göstermeyebileceği için gizli taşıyıcı olabiliyorlar.
Ayrıca, KKKA teşhisi konmuş kişilerle temas eden bireylerin de maske, eldiven ve koruyucu önlük gibi kişisel koruyucu ekipmanlar kullanması hayati önem taşıyor. Hasta bireylerin kanı, vücut sıvısı ya da çıkartıları doğrudan bulaş kaynağı olabilir. Kene tutunan kişilerin ise en az 10 gün boyunca ateş, halsizlik, kas ağrısı gibi belirtileri gözlemlemesi ve bu semptomların görülmesi halinde derhal sağlık kuruluşlarına başvurmaları gerekiyor.
Tehlikeli Uygulamalardan Uzak Durulmalı
Uzmanlar, vücuda tutunan kenelerin çıkarılması sırasında halk arasında sıkça uygulanan yanlışlara da dikkat çekiyor. Kene üzerine kolonya, gaz yağı gibi kimyasallar dökmek ya da sigara basmak gibi müdahaleler kenenin kusmasına neden olabilir ve virüsü doğrudan kişiye aktarabilir. Ayrıca, kene kesinlikle çıplak elle öldürülmemeli, patlatılmamalıdır. Bu tür müdahaleler hastalığın bulaşma riskini ciddi şekilde artırır. Doğru çıkarma işlemi için keneye temas etmeden, cımbız ya da benzeri bir araçla doğrudan tutunduğu yerden çıkarılması gerekiyor.
Kene ile temasın olduğu bilinen durumlarda dahi herhangi bir belirti görülmese bile vatandaşların dikkatli olması ve belirti göstermeye başlaması halinde vakit kaybetmeden sağlık birimlerine başvurması öneriliyor. Sağlık Bakanlığı, hastalıkla ilgili mücadele ve farkındalık çalışmalarını sürdürmeye devam ediyor. Erzincan başta olmak üzere birçok şehirde sağlık personelleri, toplum sağlığını korumak adına bilgilendirme eğitimlerini sürdürüyor.
