HABER49-Kumbaranızı boşaltmadan önce bir kez daha düşünün. Evinizin bir köşesinde duran bozuk para kavanozunuz, farkında olmadan sizi milyonlarca doların sahibi yapabilir. Nadir madeni paralar, özellikle hatalı basımlar veya sınırlı sayıda üretilen seriler, koleksiyon dünyasında astronomik rakamlara alıcı buluyor. Uzmanlara göre bu paraların bazıları, tarihin en değerli madenleri arasında yer alıyor.
KÜÇÜK BİR BOZUK PARA, BÜYÜK BİR SERVET: NADİR PARALARIN GİZEMİ
Bozuk para kavanozunuzu karıştırırken elinize geçen eski bir çeyrek, düşündüğünüzden çok daha fazlasını ifade ediyor olabilir. Koleksiyon dünyasında “nadirlik” kavramı, bir paranın değerini belirleyen en önemli unsurlardan biri olarak öne çıkıyor. Özellikle 18. yüzyıl sonlarında basılan çeyrek madeni paralar, günümüzde yedi haneli rakamlarla alıcı bulabiliyor.
Numizmatik uzmanları, belirli dönemlerde basılan bazı paraların yalnızca birkaç bin adet üretildiğini ve bu sebeple son derece az sayıda günümüze ulaştığını belirtiyor. Dolaşıma hiç girmemiş, yani “parlak” ve hatasız örnekler, koleksiyon pazarında servet değerinde. Basım hataları, tasarımdaki küçük farklılıklar ya da eksik detaylar, koleksiyoncuların gözünde bu paraları altınla yarışır hale getiriyor.
1796 DRAPED BUST ÇEYREKLİK: DÜNYANIN EN DEĞERLİ PARALARINDAN BİRİ
Madeni para tarihinin en özel örneklerinden biri, 1796 yılında basılan “Draped Bust Quarter” olarak bilinen çeyrek madeni paradır. Bu para, ABD Darphanesi’nin ürettiği ilk çeyrek olmasıyla tarihe geçti. O dönemde yalnızca 6.146 adet üretildi ve bugün bu paraların yaklaşık 650 tanesinin koleksiyonlarda bulunduğu tahmin ediliyor.
2022 yılında yapılan bir açık artırmada, bu nadir paranın kusursuz bir örneği tam 1 milyon 740 bin dolara satıldı. Uzmanlara göre güncel değeri ise 2,5 milyon dolara kadar ulaşmış durumda. Hatta yıpranmış ya da çizikli örnekler bile 10 bin doların üzerinde alıcı bulabiliyor. Bu denli sınırlı üretim ve tarihî önemi, 1796 Draped Bust çeyreklikleri numizmatik dünyasının en çok aranan parçaları haline getiriyor.
KOLEKSİYONCULARIN ARADIĞI ÜÇ TEMEL ÖZELLİK: NADİRLİK, KONDİSYON VE HATA
Uzmanlara göre bir madeni paranın değerini belirleyen üç ana kriter bulunuyor: nadirlik, kondisyon (yani fiziksel durumu) ve basım hataları. Nadirlik, o paranın piyasada ne kadar az bulunduğunu ifade ederken; kondisyon, paranın dolaşımda ne kadar kullanıldığıyla ilgilidir. Pırıl pırıl, çiziksiz ve ilk günkü parlaklığını koruyan örnekler koleksiyoncular için altın değerindedir.
Bunun yanı sıra basım hataları –örneğin yazı hataları, eksik yıldızlar, ters baskılar– koleksiyoncuların gözünde büyük önem taşır. Bu hatalar, paranın eşsizliğini artırdığı için değerini katlar. Uzmanlar, özellikle 18. ve 19. yüzyıla ait ABD çeyreklerinin bu üç özellikle öne çıktığını ve bu döneme ait bir paraya rastlayanların mutlaka inceletmesi gerektiğini vurguluyor.
ELİNİZDEKİ PARANIN DEĞERLİ OLDUĞUNU NASIL ANLARSINIZ?
Evinizde yıllardır sakladığınız bir madeni paranın servet değerinde olup olmadığını anlamanın birkaç yolu var. Öncelikle paranın ön yüzünde “1796” ibaresi bulunmalı. Özgürlük Hanımı’nın (Liberty) portresi ve çevresinde 15 yıldız yer almalı. Arka yüzde ise küçük kartal motifiyle birlikte “AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ” yazısı bulunuyor olmalı. Paranın kenar kısmı yivli ya da kamışlı yapıda olmalı.
Eğer bu özellikleri taşıyan bir çeyrek madeni paraya sahipseniz, mutlaka bir nümizmatik uzmana başvurmanız gerekiyor. Sahte örneklerin sayısının oldukça fazla olduğu ve amatör koleksiyoncuların bu konuda sıkça kandırıldığı belirtiliyor. Uzman doğrulaması yapmadan satışa çıkarmak, ciddi maddi kayıplara neden olabilir.
