HABER49-Bitlis, Türkiye'deki pomza madeni rezervlerinin yüzde 50’sine ev sahipliği yaparak, bu alanda ülke lideri konumunda bulunuyor. Volkanik faaliyetler sonucu oluşan ve halk arasında "beyaz altın" olarak bilinen pomza taşı, Bitlis ekonomisine yılda yaklaşık 4 milyar liralık katkı sağlıyor. Türkiye’deki toplam rezervin önemli bir kısmı bu ilde yer alırken, dünya genelindeki pomza rezervinin yüzde 16’sı ise Türkiye sınırları içinde bulunuyor. Bu oran, Bitlis’in dünya çapında da stratejik bir konuma sahip olduğunu ortaya koyuyor.
Kentte faaliyet gösteren yaklaşık 52 fabrika, yılda ortalama 3 milyon ton pomza işliyor. Aynı miktarda hammadde ise iç pazara ve yurt dışına ihraç ediliyor. Pomzanın büyük bir kısmı inşaat sektöründe, özellikle bims blok üretiminde kullanılıyor. Ancak sektördeki uzmanlara göre bu değerli madenin sadece inşaatla sınırlı kalmadan, kozmetik, tarım ve yalıtım gibi farklı sektörlerde de değerlendirilmesi gerekiyor.
52 FABRİKA, BİN KİŞİYE İSTİHDAM SAĞLIYOR
Bitlis’te pomza madenine dayalı sanayi, doğrudan bin kişiye istihdam sağlayarak ilin sosyal ve ekonomik yapısına da katkı sunuyor. Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Bilal Adabağ, ilde faaliyet gösteren firmaların 11 ay boyunca üretim yaptığını ve bu sürecin istikrarlı gelir sağladığını belirtiyor. Adabağ’ın verdiği bilgilere göre, Bitlis pomzası diğer bölgelerdeki örneklerine kıyasla yüzde 50 daha hafif olması nedeniyle özellikle depreme dayanıklı yapı malzemelerinde tercih ediliyor.
Pomzanın hafifliği, yanmaz ve ses-ısı yalıtımı özellikleriyle birleşince, hem insan sağlığı açısından nötr yapısı hem de yapı mühendisliğindeki avantajlarıyla öne çıkıyor. Sektörde faaliyet gösteren firmalar, madenin sadece hammade olarak dışarıya gönderilmesini yeterli bulmuyor. Katma değeri artırmak amacıyla işlenmiş ürünlerin üretimine geçilmesi gerektiği vurgulanıyor. Devlet politikası olarak bu madenin desteklenmesi gerektiği ifade edilirken, yerli kullanımın artırılması hedefleniyor.
AKADEMİ-SANAYİ İŞ BİRLİĞİ İLE KATMA DEĞER ARTIŞI HEDEFLENİYOR
Bitlis Eren Üniversitesi Pomza ve Perlit Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Nusret Bozkurt’a göre, pomza taşı yalnızca inşaat malzemesi olarak değil; tarım, kozmetik ve farklı sanayi alanlarında da kullanılabilecek geniş bir potansiyele sahip. Asidik yapısı ve düşük yoğunluğuyla Bitlis pomzası, dünya genelinde sınırlı sayıda bulunan madenler arasında yer alıyor.
Bozkurt, pomzanın yalnızca bims blok olarak piyasaya sürülmesinin ekonomik açıdan yetersiz olduğunu belirtiyor. Akademik dünya ile sanayi iş birliği kurularak bu hammaddenin daha yüksek katma değerli ürünlere dönüştürülmesi gerektiği ifade ediliyor. Bu dönüşüm, yalnızca bölge ekonomisine değil, aynı zamanda Türkiye’nin dış ticaret dengesine de olumlu katkı sağlayabilecek potansiyel taşıyor.
YIL BOYUNCA İSTİHDAM VE ÜRETİM DEVAM EDİYOR
Sektörde faaliyet gösteren firmalardan Ali Adabağlı, bölgede yaklaşık 50 firmanın üretime devam ettiğini ve yılın neredeyse 12 ayı istihdam sağlandığını belirtiyor. Bölgede üretilen bims blokların büyük bölümü iç pazarda değerlendirilirken, ihracata yönelik çalışmalar da yapılıyor. Adabağlı’ya göre, en hafif ve en kaliteli yapı malzemesini üretmek adına Ar-Ge çalışmaları sürekli olarak devam ediyor.
Firmalar sadece blok üretimiyle sınırlı kalmayarak, şap ve sıva gibi farklı ürün gruplarına yönelmeye başlamış durumda. Pomzadan elde edilebilecek ürün çeşitliliği artırılırken, kırma-eleme tesisleri gibi yeni yatırımlar da hayata geçiriliyor. Adabağlı, sektörün son 4-5 yılda önemli ölçüde büyüdüğünü ve bu büyümenin istihdam açısından da pozitif etkiler yarattığını belirtiyor. Bu gelişmeler, pomzanın sadece bir hammadde değil; aynı zamanda bölgenin ekonomik motorlarından biri haline geldiğini ortaya koyuyor.
