HABER49-Resmi Gazete’de yayımlanan ve vergi mevzuatında önemli değişiklikler içeren “Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile birlikte araç alım satım süreçlerinde dikkat çeken bir düzenleme hayata geçiriliyor. Milyonlarca araç sahibini ve alıcıyı yakından ilgilendiren bu yeni uygulama, 1 Ocak 2026 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek. Düzenleme kapsamında, noterlerde gerçekleştirilen araç satış ve devir işlemlerinde artık nispi noter harcı uygulanacak. Bu harç, satış ve devir bedeli üzerinden hesaplanacak ve tutar ne olursa olsun 1000 TL’nin altında olamayacak.
Yeni sistemle birlikte özellikle ikinci el araç piyasasında işlem maliyetleri yeniden şekillenecek. Bugüne kadar sabit harçlarla gerçekleştirilen satış işlemleri, araç bedeline bağlı olarak değişen bir maliyet yapısına kavuşacak. Böylece araç değeri arttıkça ödenecek noter harcı da artacak. Yetkililer, bu düzenlemenin kayıt dışılığın önüne geçilmesi ve beyan edilen satış bedellerinin gerçeğe daha yakın olmasının sağlanması amacıyla hazırlandığını vurguluyor. Noter işlemlerinde düşük bedel gösterilmesi nedeniyle oluşan vergi kaybının önlenmesi, düzenlemenin temel hedefleri arasında yer alıyor.
Aynı zamanda sıfır araçların ilk tescil işlemleri ile tescil edilmiş araçların satış ve devrine ilişkin tüm noter işlemleri bu kapsamda değerlendirilecek. Böylece hem bireysel alım satımlar hem de ikinci el piyasasındaki işlemler yeni harç sistemine tabi olacak. Uygulama tarihi yaklaşırken vatandaşların, satış işlemlerini planlarken bu ek maliyeti göz önünde bulundurması gerekecek.
Araç Satışlarında Harç Nasıl Uygulanacak? 1 Milyon TL’lik Örnek Hesaplama
Yeni düzenleme, noter harçlarının hesaplanma yönteminde köklü bir değişikliği beraberinde getiriyor. Buna göre, araç satış ve devir işlemlerinde alınacak noter harcı, satış bedeli üzerinden nispi olarak belirlenecek. Ancak burada dikkat çeken en önemli detay, harcın alt sınırının 1000 TL olarak belirlenmiş olması. Yani araç bedeli düşük olsa bile noter işlemi sırasında ödenecek harç 1000 TL’den az olamayacak.
Örneğin satış bedeli 1 milyon TL olan bir araç için uygulanacak nispi harç tutarı 2 bin TL olarak hesaplanacak. Bu örnek, yüksek bedelli araç satışlarında maliyetin belirgin şekilde artacağını ortaya koyuyor. Özellikle lüks ve üst segment araç alım satımlarında noter masrafları, alıcı ve satıcıların bütçe planlamasında daha fazla yer tutacak.
Bu uygulama ile birlikte araç satışlarında beyan edilen bedelin gerçek piyasa değerine uygun olması da büyük önem kazanacak. Çünkü düşük bedel gösterilmesi halinde bile asgari 1000 TL’lik harç ödenecek olması, gerçeğe aykırı beyanların cazibesini azaltmayı hedefliyor. Düzenleme, aynı zamanda vergi gelirlerinin artırılması ve işlem şeffaflığının sağlanması açısından da kritik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Araç alım satımı yapmayı planlayan vatandaşların, noter randevusu almadan önce satış bedeline göre oluşacak harç tutarını hesaba katmaları öneriliyor. Böylece işlem günü sürpriz bir maliyetle karşılaşılmasının önüne geçilmiş olacak.
Bu Detaya Dikkat: Yetki Belgeli Galerilere Satışta Harç Alınmayacak
Düzenlemenin en çok merak edilen başlıklarından biri de harç istisnası uygulaması oldu. Resmi Gazete’de yayımlanan hükümlere göre, tescil edilmiş araçların ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgesi bulunan kişi veya işletmelere yapılan satış ve devir işlemlerinde nispi noter harcı alınmayacak. Bu istisna, özellikle galericilik faaliyeti yürüten ve yetki belgesine sahip işletmeleri doğrudan ilgilendiriyor.
Yetki belgesi olmayan kişi veya kuruluşlara yapılan satışlarda ise harç uygulaması eksiksiz şekilde geçerli olacak. Bu durum, ikinci el araç ticaretinde yetki belgesinin önemini bir kez daha gündeme taşıyor. Sektör temsilcileri, düzenlemenin kayıtlı ve belgeli ticareti teşvik edeceğini, merdiven altı satışların ise azalacağını ifade ediyor.
Ayrıca Karayolları Trafik Kanunu’nda yapılan değişiklikle, noterler tarafından gerçekleştirilen tescil edilmiş araçların satış ve devir işlemlerine ilişkin mevcut harç istisnası da kaldırılmış durumda. Böylece bireysel satışlarda herhangi bir muafiyet söz konusu olmayacak.
Bu kapsamda araç sahiplerinin, satış işlemini kime yapacaklarını belirlerken yetki belgesi durumunu kontrol etmeleri büyük önem taşıyor. Aksi halde işlem sırasında ödenecek harç tutarı, satış sürecinin maliyetini doğrudan etkileyecek.
Galerilere ve Taşınmaz Ticaretine Yetki Belgesi Ücreti: 20 Bin TL Şartı
Yeni düzenleme yalnızca araç satışlarını değil, ticari faaliyetleri de yakından ilgilendiriyor. İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edebilmek için şubeler dahil olmak üzere işletme adına düzenlenen yetki belgelerinden 20 bin TL alınacağı hüküm altına alındı. Aynı şekilde taşınmaz ticaretiyle uğraşan işletmeler ve sözleşmeli işletmeler için de yetki belgesi bedeli 20 bin TL olarak belirlendi.
Bu uygulama, sektörde faaliyet gösteren işletmeler için önemli bir maliyet kalemi oluşturuyor. Ancak yetkililer, bu bedelin sektörün disipline edilmesi, kayıt dışı faaliyetlerin önlenmesi ve tüketici güvenliğinin artırılması amacıyla belirlendiğini ifade ediyor. Yetki belgesine sahip işletmelerin, hem hukuki hem de mali açıdan daha denetlenebilir hale gelmesi hedefleniyor.
Özellikle ikinci el araç piyasasında uzun süredir tartışma konusu olan güven sorununun, bu tür düzenlemelerle azaltılması amaçlanıyor. Belgeli ve denetlenen işletmelerin sayısının artması, tüketicilerin daha şeffaf ve güvenli bir ticaret ortamında işlem yapmasını sağlayacak.
Yeni yetki belgesi ücretleriyle birlikte, sektörde faaliyet göstermek isteyen işletmelerin daha planlı ve sürdürülebilir bir yapı kurmaları gerekecek. Bu durumun uzun vadede hem piyasa düzenini hem de hizmet kalitesini olumlu yönde etkilemesi bekleniyor.