HABER49-Adalet sisteminde önemli değişiklikler öngören düzenleme, özellikle infaz rejiminde yarattığı etkiler nedeniyle hem siyasi kulislerde hem de kamuoyunda yakından takip edildi. Meclis’te yapılan görüşmelerde milletvekilleri, paketin toplumsal etkileri, cezaevlerindeki yoğunluk, adalet duygusu ve mağdur hakları ekseninde değerlendirmelerde bulundu. Görüşmelerin tamamlanmasının ardından teklifin ikinci bölümünde yer alan maddeler kabul edilerek yasalaşma sürecinde önemli bir eşik aşıldı. Paket, infaz sistemini yeniden şekillendiren hükümler içerirken, özellikle Kovid-19 dönemine özgü uygulamaların kapsamının genişletilmesi dikkat çekti. Bu yönüyle 11. Yargı Paketi, yalnızca teknik bir düzenleme olmanın ötesine geçerek sosyal ve hukuki sonuçları olan bir reform paketi olarak öne çıktı. Yasama sürecinde iktidar ve muhalefet milletvekilleri farklı gerekçelerle söz alırken, düzenlemenin adalet dengesi üzerindeki etkisi Meclis tutanaklarına yansıdı.
50 Bin Mahkûma Tahliye Yolunu Açan Kritik Madde Kabul Edildi
Paketin en çok tartışılan ve kamuoyunda geniş yankı uyandıran düzenlemesi olan 27. madde, Genel Kurul’da kabul edildi. Kamuoyunda “Kovid-19 düzenlemesi” olarak bilinen bu maddeyle birlikte yaklaşık 50 bin mahkûm için tahliye yolu açıldı. Kabul edilen hükme göre, 31 Temmuz 2023 ve öncesinde işlenen suçlardan hüküm giyenler, kapalı cezaevinden açık cezaevine geçiş ve ardından denetimli serbestlikten yararlanma hakkını 3 yıl daha erken elde edecek. Bu düzenleme, özellikle cezaevlerindeki yoğunluğun azaltılması ve infaz sürelerinde denge sağlanması amacıyla hazırlandı. Yetkililer, düzenlemenin yalnızca bir af niteliği taşımadığını, infaz sisteminde sürelerin yeniden düzenlenmesine dayandığını vurguluyor. Kabul edilen maddeyle birlikte binlerce hükümlünün infaz süreci yeniden hesaplanacak. Uygulamanın yürürlüğe girmesiyle cezaevlerinde ciddi bir hareketlilik yaşanması bekleniyor. Adalet Bakanlığı’nın da süreci titizlikle takip edeceği ve uygulamada doğabilecek aksaklıklara karşı idari tedbirler alacağı ifade ediliyor.
Deprem Suçları ve Ağır Suçlar Neden Kapsam Dışında Tutuldu?
11. Yargı Paketi kapsamında getirilen erken tahliye düzenlemesinde bazı suçlar **kesin olarak kapsam dışında** bırakıldı. Özellikle **deprem suçları**, kamuoyunun hassasiyeti gözetilerek düzenlemenin dışında tutuldu. Buna göre; depremlerde yıkılan binalardan ve meydana gelen ölümlerden sorumlu olan kişiler erken tahliye hükümlerinden yararlanamayacak. Bunun yanı sıra **terör suçları**, **örgütlü suçlar**, **kasten öldürme**, **kadına ve çocuğa yönelik suçlar**, **cinsel saldırı ve çocuğun cinsel istismarı**, **üst soya, alt soya ve eşe karşı işlenen ağır suçlar** da düzenleme kapsamına alınmadı. Bu tercihin, toplumsal vicdanın korunması ve mağdur haklarının zedelenmemesi amacıyla yapıldığı belirtiliyor. Özellikle 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında kamuoyunda yükselen hassasiyet, Meclis çalışmalarına da doğrudan yansıdı. Milletvekilleri, depremde yakınlarını kaybeden ailelerin taleplerini dikkate alarak bu suçların düzenleme dışında bırakılması konusunda mutabakata vardı.
Tahliyeler Ne Zaman Başlayacak, Süreç Nasıl İşleyecek?
Kabul edilen düzenlemenin fiilen uygulanabilmesi için birkaç aşamanın tamamlanması gerekiyor. Öncelikle **11. Yargı Paketi’nde yer alan toplam 38 maddenin tamamının** TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmesi bekleniyor. Ardından kanun, **Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayına** sunulacak. Cumhurbaşkanı’nın onayının ardından düzenlemenin **Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla** birlikte yürürlüğe girmesi öngörülüyor. Bu sürecin tamamlanmasının ardından tahliyelerin başlaması bekleniyor. Resmi Gazete’de yayımlanma tarihinin, infaz hesaplamalarında esas alınacağı ifade ediliyor. Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün, yürürlük tarihinden itibaren cezaevlerine uygulama talimatları göndermesi ve infaz savcılıklarının dosyaları yeniden değerlendirmesi planlanıyor. Böylece şartları taşıyan hükümlüler için açık cezaevi ve denetimli serbestlik süreçleri hızla işletilecek.
Deprem Mağdurlarının Talebi Düzenlemeye Nasıl Yansıdı?
Düzenleme öncesinde dikkat çeken gelişmelerden biri, **AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler** ile **MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay’ın**, depremde hayatını kaybedenlerin yakınlarıyla bir araya gelmesi oldu. Yapılan görüşmelerde, deprem suçlarının erken tahliye kapsamına alınmaması yönünde güçlü talepler dile getirildi. Deprem mağdurları, yıkılan binalardan ve ölümlerden sorumlu olan kişilerin infaz indirimi veya erken tahliyeden yararlanmasının toplumsal adalet duygusunu zedeleyeceğini ifade etti. Bu görüşmelerin ardından teknik çalışmalar başlatıldı. Özellikle **6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri** ile daha önce **Elazığ ve İzmir** başta olmak üzere çeşitli illerde meydana gelen depremlerde sorumluluğu bulunan kişilerin düzenleme dışında tutulması yönünde karar alındı. Böylece mağdur ailelerin talepleri, yasal metne doğrudan yansıtılmış oldu.
