HABER49- İhracat miktarının azalmasına rağmen fiyatların yükselmesi, üretim kayıplarının ekonomik etkilerini ortaya koyuyor. Raporda belirtilen verilere göre, 2025 yılı Ağustos ayında kuru kayısı ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 61 düşerek 2 bin 800 ton olarak kayıtlara geçti. Bununla birlikte birim ihracat fiyatı yaklaşık 2,5 dolar artış göstererek 7,43 dolara yükseldi. Miktardaki düşüş nedeniyle, 2024 yılı Ağustos ayında 37 milyon dolar olan ihracat geliri, 2025 Ağustos ayında 21 milyon dolara geriledi.
OCAK-AĞUSTOS 2025 DÖNEMİNDE KURU KAYISI İHRACATI
Raporda yer alan Ocak-Ağustos 2025 dönemi verileri, kuru kayısı ihracatında yıllık bazda belirgin bir düşüş yaşandığını gösterdi. Bu dönemde ihracat miktarı geçen yılın aynı dönemine göre 6 bin ton azalarak 36 bin ton olarak gerçekleşti. Ortalama birim fiyat ise geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık 0,35 dolar düşüşle 5,45 dolar seviyesine geriledi. Bu gelişmeler sonucunda, 2024 yılının ilk sekiz ayında 243 milyon dolar olan toplam ihracat geliri, 2025 yılında yüzde 20 düşüşle 196 milyon dolar olarak kaydedildi. Yetkililer, bu düşüşün büyük ölçüde 11-12 Nisan 2025 tarihlerinde Türkiye genelinde yaşanan zirai don olayından kaynaklandığını belirtti. Don olayının kayısı üretiminde yüzde 100’e yakın ürün kaybına yol açtığı, bunun da ihracat miktarını düşürürken birim fiyatları yükselttiği ifade edildi.
KURU KAYISI PİYASASINDA FİYAT VE ÜRETİM DİNAMİKLERİ
Malatya’da yaşanan zirai don felaketi, kuru kayısı ihracatını doğrudan etkileyen en önemli faktör olarak öne çıktı. Üretimdeki ciddi kayıplar, uluslararası piyasalarda kayısı fiyatlarının 7,5 dolar seviyelerine yükselmesine yol açtı. Bu durum, hem üreticilerin hem de ihracatçıların maliyet ve gelir dengelerini yeniden gözden geçirmesine neden oldu. Ticaret Borsası yetkilileri, üretimde yaşanan kayıpların Türkiye genelinde kayısı arzını azalttığını ve ihracatın önümüzdeki dönemde fiyat baskısı altında şekilleneceğini belirtti. Ayrıca raporda, küresel kayısı talebinin devam ettiği ancak arz yetersizliği nedeniyle ihracat miktarının sınırlı kaldığı vurgulandı. Bu gelişmeler, Malatya’nın kuru kayısı ihracatında stratejik planlamalara önem vermesi gerektiğini ortaya koyuyor. Önümüzdeki aylarda üretim kaybının etkilerini dengelemek amacıyla ürün kalitesi ve fiyat istikrarına yönelik önlemler gündemde olacak.